Bunca müzik aleti günümüzde hangi okulda var?
Köy enstitülerinde bağlama dersleri veren Aşık Veysel bir de enstitü şiiri söyler. Müzik öğretmenlerinden biri de Ruhi Su’dur. Kalabalık korolar oluşturan Ruhi Su hem türkü […]
Tarih-Toplum
Lâle, Lâle Devri, Anımsattıkları
Lâle Devri, Osmanlı’nın hiçbir döneminde bu isimle anılmamıştır. Bu isim, Yahya Kemâl’in, arkadaşı Ahmet Refik Altınay’la bir sohbeti sırasında, bu dönem etkinliklerini “Lâle Devri” diye […]
Kendini küllerinden doğuran bir tek Anka mı?
Adı Azime’ydi. Danimarka`da doğdu. Dokuzuncu sınıfı bitirir bitirmez Türkiye’deki teyzesinin oğluyla evlendirdiler onu. Söz, nişan, düğün apar topar olup bitmişti… Danimarka’yı barlardan ibaret sanan bir […]
Binlerce köy çocuğunu aydınlatan ışık huzmesi
Cumhuriyet Devrimi’nin ham iken koparılmış en nadide meyvelerinden biridir Köy Enstitüleri. Salt eğitim alanına sığdırılamayacak kadar geniştir Köy Enstitüleri’nin etki sınırı. Yıllar süren savaşlardan çıkmış […]
Har-ı Bülbül… Karabağ’ın, hasret ve ayrılığın simgesi
“Har-ı Bülbül” Dünyada yalnız Azerbaycan’ın Şuşa’da yetişir. Karabağ’ın işgalinden sonra Karabağ deyince Şuşa, Şuşa deyince “Har-ı Bülbül” akla geldi. Hasret ve ayrılığın simgesi olan Har-ı […]
Köy Enstitüleri’ne nasıl kıydılar?
Rakamlar bu işin önemini anlatmaya yeterdi; nüfusun yüzde 81’ini meydana getiren köylünün ancak yüzde 14’tü okuma yazma bilmekte; 2 milyon köylü çocuğundan ancak 348 bini […]
Nazi yıllarında Türk karikatürü
Hem Yunus Nadi hem çizer Cemal Nadir, uzun süre Yahudi karşıtlığını ticari rekabetin gereği gördü ve bu anlayışla yayın yaptı. Ne zaman ki Hitler, Polonya […]
Milli Mücadele Kahramanı Yakup Şevki Paşa
Hayatı azami derecede basitti. Sadelikten zevk alırdı. İstanbul’da bulunduğu müddetçe şahsına tahsis edilen otomobili için: “Ben burada vazife yapmıyorum. Bana otomobilin lüzumu yoktur. Zaruret olursa […]
Mağara resı̇mlerı̇nı̇ kadın kaya resı̇mlerı̇nı̇ erkek mi yaptı
Kan dökmeye alışmış avcı erkeklerin egemen olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Ürettiğimiz kültür, bilim ve sanat ortada. Çürümüşlüğümüzü kapatmak için Orta Çağ’da bir Rönesans gerçekleştirdik. Ancak […]
Bir türküde buluşan iki şehrin hikayesi
Aras Nehrinin ikiye böldüğü coğrafya. Aynı özelliği taşıyan, iklim şartları aynı olan verimli topraklar…1921 sınır antlaşması imzalandığı zaman,Aras’ın her iki yakasında kalanlarda da derin bir […]
Dr. Refik Saydam diye bir mucize adam ve yerli aşı
Ülkenin en önemli ekonomik ve stratejik değerlerini yerli ve milli olduğunu iddia edenlerin özelleştirdiğini, elden çıkardığını bildiğimizden, Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsünü, aşı ve ilaç fabrikasını […]
Yüz on yıl önce ve yüz on yıl sonra
110 yıl önce devrin hükûmeti, Taksim Meydanı’nı ve Taksim Kışlası’nı satmaktadır. Ancak belediye, maliyenin bu satışlarına karşı yüreklice, aktif ve dik bir tavır takınmaktadır. Örneğin, […]
Katiller kadının emekçi mi burjuva mı olduğuna bakıyor mu
Bir yılda 300 cinayet. 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” mü, yoksa “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” mü olduğu tartışması bu 8 Mart’ta da alttan alta süredursun, […]
Olağanüstü kişilerin hepsi neden melankolik
Aristotoles’in 2500 yıl önce sorduğu bu soru çağlar boyunca uzun uzun tartışılmıştır. Ortaçağ’da cadı veya büyücü oldukları gerekçesiyle yakılan böyle kişiler, aydınlanma çağında deli kabul […]
Şakaları aynı, ülkeleri ayrı Sicilyalı Giufa ve Nasreddin Hoca
Günümüz Arapları hala Hoca fıkralarını Güha/Cuha üzerinden anlatırlar ve Nasreddin Hoca’yı bu adla tanırlar. Giufa ile Güha ya da Cuha arasındaki ses benzeşmesi ilginçtir ve […]
Yoksa hiçbir Nazi kimsenin kapısına dayanmasın diye mi insan ruhuyla uğraştı
Freud, 1938 yılında kapısına dayanan Nazileri karşılayana kadar hayatının büyük bir bölümünü kendisini tanımaya adamış bu insan, bu süre zarfınca budalalara özgü o muhteşem ruh […]
Bizans minyatüründen İslam minyatürüne
Abbasiler, önce Bizans’tan imparatorluk kurumlarını ithal ettiler, ardından da Antik Yunan kitaplarını, içlerindeki minyatür resimleri de kopya ettirerek çevirttiler. Resim-heykel, mimari mekanlar ve halka açık […]
Sanat kırıcılığının yeni adı: kavramsal sanat…
Kapitalizm, Protestanlığı Batı toplumlarına kabul ettirir ettirmez, insanı değil, parayı merkeze alarak geçmişin merhamet ve yardımlaşma duygusu uyandıran sanat eserlerini vandallık düzeyinde yaklaşık 50 yıl […]
Kötüler kötü, ama iyiler de karışmıyor hiçbir şeye…
Gece ve gündüz nasıl bir aradaysa, iyilik ve kötülük de bir aradadır. Güzellik ve çirkinlik… Yaşam ve ölüm… Kötülük olmasaydı iyiliğin, çirkinlik olmasaydı güzelin, ölüm […]
Doğu Perinçek’in anlattığı fıkra
Şimdi, tek ‘başarısı’ partili önder kadrolarını ezmek ve iç mücadeleyi her ne pahasına olursa olsun kazanarak kendini tatmin etmekten ibaret bir menzilin sonunda; nereye ve […]
Peygamber ve halifelere helal de sıradan müminlere neden haram?
“Resulullah: İçin, fakat sarhoş olmayın, buyurdu.” diyen güvenilir hadisler varken, Kura’an’da ve hadislerde açık yasak yokken nasıl bir süreç yaşanmıştır da İslam’da alkollü içki haram […]
Uyruktan yurttaşa nasıl okuduk?
Muhasaraya alınan ve sonra nefesi kısılan hayat tarzı ve anlayışı Türklerin İslamlık öncesi tarihine ilişkindi. Bu tarihte tahtadan yapılma matbaa harfleri ile metinler basılıyordu. Basılan […]
Türkiye’de siyasal tercihler
Son yerel seçimlerde iktidarın büyük bir yenilgi aldığı, devreye soktuğu yargı, tarafsız olması gereken tüm kurumlar, yoğun kara propaganda vb tüm unsurlara karşın başarılı olamadığı […]
“Kınından çıkan o kılıç” kimlerin kafasını uçurdu?
Buz gibi soğuk mart yağmurunun altında iliklerimize kadar ıslanırken; “Kınından çıkmış kılıç gibiyiz” demişti. Ne acıdır ki o kılıç kendi yoldaşlarının başına indi. MECİT […]
Türk kültürü İslamiyet altında nasıl biçimlendi?
İslam; bilimi, sanatı, gelişme ve ilerleme çabalarını kendi dogmaları ile sınırlayıp engellemekle kalmamıştır. Türk kadınını hayatın gerçekliğinden kopartıp eve kapatarak, onu erkeğin yanında ikincil bir […]
Latife Hanım Claire’yi kıskanmış mıydı yoksa?
Claire’nin adı Troçki, Kamanev ve hatta Charlie Chaplin ile gönül maceralarına karışmıştı. Latife hanım bunu bilebilir miydi? Berthe G. Gaulis’e o kadar anlayışlı davranmışken diğerine […]
Ne kentin onlardan haberi var ne onların hayata katılmaya hevesi
Deniz fenerleri… fırtınalı gecelerde denizcilerin dostu. Kayalık, karanlık sahillerdeki umut ışığı. Çakan, ışıyan, ıslık çalan dost eli. Gelin bu yalnız ve mağrur yapıların dünyasına ve […]
O Aydınlık için ölünürdü, bu Aydınlık okunmaya bile değmez!
“Vatan Partisi’nden istifa ettim ama Aydınlıkçıyım” diyenlere gelince, iyi ki varlar… Kastettikleri bugünkü Aydınlık değil, Şefik Hüsnü’nün, Nâzım Hikmet’in, Hikmet Kıvılcımlı’nın, Mihri Belli’nin, Aziz Nesin’in, […]
Tevfik Fikret… Kimseye eyvallahı olmayan aydın
Doğumunun 153’üncü yılında Fikret, salt edebiyatımıza getirdiği yeniliklerle değil, aynı zamanda ortaya koyduğu kimseye eyvallahı olmayan aydın tavrıyla da güncel olmayı sürdürüyor. MECİT ÜNAL Tevfik […]
Kan revan içinde hâlâ o İstiklâl madalyalı kahraman
Üzerinden 42 yıl geçmesine karşın belleklerdeki tazeliğini koruyan katliamda resmi rakamlara göre 111 kişi öldürüldü, 900 kişi yaralandı, dernek ve parti binaları yanında 210 ev […]
Hükûmet hâkimiyetinden millet hâkimiyetine
Bu makaledeki tüm görüş ve önerileri günümüz siyasal iktidarlarına bire bir anımsatmaktayız. Ayrıca; Cumhuriyetin kuruluş yıllarını örnek almalarını, kurum ve kural olarak düzenlemelerde bilim insanlarına […]
CUMHURİYETİN ONUR LİSTESİ AKP’NİN UTANÇ LİSTESİDİR
CHP Milletvekili Kaya’nın “CHP’nin yaptıkları” listesi 15 metre. AKP 13 metresini satmış. Sata sata bitirememiş, hâlâ elde 2 metre kalmış. O listeye dahil olmayan o […]
Hz. Yusuf nasıl firavun oldu?
Ayetleri yeniden, farklı bir gözle ve sınıfsal bakış açısıyla okuduğumuzda serüvenin hiç de bize anlatıldığı / ezberletildiği şekliyle gelişmediği inancına ulaşmaktayız KÖKSAL ÇİFTÇİ […]
Cumhuriyetimiz 97. yaşında! Kutlu olsun!
Bugün Cumhuriyetimiz 97 yaşına girdi, bayramımız kutlu olsun, sevgili dostlar… Sizin için Mustafa Kemal Atatürk’ün sözlerinden kısa bir derleme yaptık. “Efendiler! Size şunu söyleyeyim ki, […]
Ermeni Sorunu
Ermeni sorununa iki açıdan bakılabilir. Dış açıdan bakıldığında, büyük devletlerin Türkiye’de merkezkaç kuvvetleri destekleyerek, Türkiye’nin zayıflatılması ve daha kolay sömürgeleştirilmek istenmesi görülür. Bu sorunun içsel […]