Bu Toprakların Şarabı
‘Eskiden bunun bin mislini mezbelelerinde gizli gizli içerek türlü fesatlıklar yapan sahtekarlar vardı. Ben o sahtekarlardan değilim. Milletimin yükselişi şerefine içiyorum’ ( Atatürk) “Mescidde […]
Tarih-Toplum
Mağaralarımızı terk edip çağımıza dönme zamanı
Bizim namusu anlama şeklimizin değişme zamanı gelmiştir, hatta geçmiştir. Bir düşünsenize, biz hala orta çağda ya da hatta ilk çağlarda yaşayan insanlar olarak hayatımızı devam […]
Zıllullah: Allah’ın gölgesi olarak padişah
Bizim coğrafyamızda, padişahlar ve sultanlar kendilerini kutsallaştırarak, kendilerini tanrı ile bir tutarak, yönetimlerini mutlak ve sorgulanmaz kılmak isterler. Egemenliğin kaynağının dinin kutsallığında aranmasının nedeni bu […]
Sedat Simavi’den Sedat Peker’e gazetecilik
Harf Devrimi’nde yumuşak geçiş önerilerini reddeden Mustafa Kemal, yeni harflerin tereddüt edilmeden derhal uygulamaya sokulması emrini verir. Bu, gazeteler için felaket demektir; herkes tiraj kaybı […]
Fatih Sultan Mehmed’in Şarapla Yıkanmış Şiirleri
Şiirlerinde, İstanbul kalelerinin üstünde ve yıldızlı gök altında, Marmara’nın mavi sularına bakıp ağlar, ruhu güzelliklerini, güzel sevgilileri anar, arar; içi duyguyla, istekle, aşkla doludur. Harabatlarda […]
Hangi yanıma dönsem bir uzaklık kokusu
Dağını kaybetmiş bir tayın ürpertisi aklımı karıştırıyor. İnsanın kanına çakıl taşları yerleştiren, ayrılık ve sınır getiren bu savaş, hasret çekenler için bir iç kanaması… Bin […]
Bir semavere benzeyen od salınmış yürek
1936’da Erivan’dan Türkiye’ye geçen anneanneme Iğdır’da bir bahçe verilmiş. İstihkâm hakkı istiyor musun diye sormuşlar, “istemiyorum” demiş. Komşusu bağın yarısını kendi bahçesine katınca şikâyet etmiş. […]
Savulun Demokrasi Geliyor! – Kısa Demokrat Parti Tarihi
Milletsiz bir devlet yoktur olamaz Eğri bakan aradığın bulamaz Hiçbir parti ebediyen kalamaz Şikayet yok, nihayet var bu yolda AV. CEM BAYINDIR Çok Partili […]
Alman Köylü Savaşı’nda komünist Münzer burjuva Luther’e karşı
Bir tarafta, işler çığırından çıkınca ateşli bir şekilde giriştiği başkaldırıdan burjuvazi yararına çark edip saf değiştiren Luther; diğer tarafta, komün isteyen devrimci köylülerin önünde sonuna […]
Matrakçı Nasuh’un rengarenk dünyası
Aynı zamanda iyi bir savaşçı olan Nasuh, Mısır’da silah ve mızrak atma yarışlarında birinci olmuş, hiç kimse onu yenememiştir. Matrak denilen oyundan sonra Kanuni Sultan […]
Biz onların bıraktıkları boşlukta kuşkular içinde çırpınıp dururken…
Onları vefasızlıkla değil, yargılayacaksak farkındalıklarının gelişmemişliğiyle yargılamalıyız. Arkadaşlığın, dostluğun, sırdaş olmanın, önemsemenin ve önemsenmenin değerini bilmedikleri, tadını sindiremedikleri de bu farkındalık vasıflarıyla ilgilidir. […]
Madenci Bir Sadrazam, İbrahim Edhem Paşa
11-12 yaşlarında olan Edhem, Paris’te “Institution Barbet” adlı okula yatılı olarak verilir. Edhem’in yakın sınıf arkadaşı tanınmış bilim insanı “Louis Pasteur”dur. Pasteur’la arasındaki birincilik yarışını […]
Zap Suyu’nda kaybolan Köy Enstitülü öğretmen
Köy Enstitülerinden yetişen öğretmenler arasından çıkan yazar ve şairler sayılmayacak kadar çoktur. Selahattin Şimşek de onlardan biriydi. 5 Mayıs 1960 günü Zap Suyu’na kapılarak kaybolan […]
1965 Kozlu Direnişi ve işçi sınıfının ilk şehitleri
Askeri birliklerin işçilerin üzerine sürülmesi üzerine, açılan ateşle Mehmet Çavdar ve Satılmış Tepe adlı grevciler yaşamlarını yitirir, 10 işçi de yaralanır. Ateş emrini kimin verdiği […]
“Din halkın afyonudur” ama ilaç olarak mı, zehir olarak mı?
Marks’ın bu sözünü bağlamında anlayan ilk ben değilim elbet. Kendilerini “Liberal Sol” diye tanımlayanlar ve “İslam Sosyalizmi”ni savunanlar da var olguyu doğru algılayanlar içinde. Bir […]
“Bakın bize” demenin fotoğrafı
Benim önyargılı olduğumu düşünün, bütün düşüncelerimi bir tarafa itin, fakat çerçevesini verdiğim fotoğrafların aklanması için yeterli değildir bunlar. Her bir organı mutluyum diye bağıran ham […]
Fatma Abla… Elli yıl fabrikaya ayak uydurdu
Birçok sağlık sorununa rağmen hala yaşam sevinci dolu yüreği. Sık sık anavatana gidiyor, doğduğu, bildiği, özlem duyduğu havayı koklamaktan zevk alıyor. Danimarka’da`da geçirdiği zaman içerisinde […]
Herkesin yarası kendi içine ilikli, “bir gonağ gelesiz bize laleler”
Yıl 1918. Mevsim bahar. Yeşil çimenler üstünde talim yapan askerlerimizin başlıklarında bulunan kırımızı hilal motifi lale gibi görünür. Azerbaycanlı şair Aslan Aslanov ağlayan toprakların bir […]
23 Nisan Ve Düşündürdükleri
Günümüz Türkçesiyle” Ulusal Yemin” Erzurum ve Sivas Kongreleri kararlarına dayanır. Türk kurtuluş savaşının siyasi manifestosu olan altı maddelik bildiri toplam 1,5 sayfadır. İstanbul’da toplanan son […]
Türkiyeli bir müzik dehası Gomidas Vartabed
Bir gün adına, Kütahya’da, İstanbul’da, Anadolu’nun bir köşesinde bir heykel diksek, bir müzik okulu kursak, onu bu toprakların çocuklarıyla tanıştırsak, memleketine kavuştursak ne güzel olurdu […]
Bunca müzik aleti günümüzde hangi okulda var?
Köy enstitülerinde bağlama dersleri veren Aşık Veysel bir de enstitü şiiri söyler. Müzik öğretmenlerinden biri de Ruhi Su’dur. Kalabalık korolar oluşturan Ruhi Su hem türkü […]
Lâle, Lâle Devri, Anımsattıkları
Lâle Devri, Osmanlı’nın hiçbir döneminde bu isimle anılmamıştır. Bu isim, Yahya Kemâl’in, arkadaşı Ahmet Refik Altınay’la bir sohbeti sırasında, bu dönem etkinliklerini “Lâle Devri” diye […]
Kendini küllerinden doğuran bir tek Anka mı?
Adı Azime’ydi. Danimarka`da doğdu. Dokuzuncu sınıfı bitirir bitirmez Türkiye’deki teyzesinin oğluyla evlendirdiler onu. Söz, nişan, düğün apar topar olup bitmişti… Danimarka’yı barlardan ibaret sanan bir […]
Binlerce köy çocuğunu aydınlatan ışık huzmesi
Cumhuriyet Devrimi’nin ham iken koparılmış en nadide meyvelerinden biridir Köy Enstitüleri. Salt eğitim alanına sığdırılamayacak kadar geniştir Köy Enstitüleri’nin etki sınırı. Yıllar süren savaşlardan çıkmış […]
Har-ı Bülbül… Karabağ’ın, hasret ve ayrılığın simgesi
“Har-ı Bülbül” Dünyada yalnız Azerbaycan’ın Şuşa’da yetişir. Karabağ’ın işgalinden sonra Karabağ deyince Şuşa, Şuşa deyince “Har-ı Bülbül” akla geldi. Hasret ve ayrılığın simgesi olan Har-ı […]
Köy Enstitüleri’ne nasıl kıydılar?
Rakamlar bu işin önemini anlatmaya yeterdi; nüfusun yüzde 81’ini meydana getiren köylünün ancak yüzde 14’tü okuma yazma bilmekte; 2 milyon köylü çocuğundan ancak 348 bini […]
Nazi yıllarında Türk karikatürü
Hem Yunus Nadi hem çizer Cemal Nadir, uzun süre Yahudi karşıtlığını ticari rekabetin gereği gördü ve bu anlayışla yayın yaptı. Ne zaman ki Hitler, Polonya […]
Bartın’da 99 yıllık bir gazete, kitabevi ve matbaa var!
Yerel bir gazete ama birçok ünlü yazar ve devlet adamının imzası görülmüş bu gazetede. Ben bazılarını sunayım: Server Tanilli, Şemsettin Günaltay, Fikret Madaralı, Rıfat Ilgaz, […]
Milli Mücadele Kahramanı Yakup Şevki Paşa
Hayatı azami derecede basitti. Sadelikten zevk alırdı. İstanbul’da bulunduğu müddetçe şahsına tahsis edilen otomobili için: “Ben burada vazife yapmıyorum. Bana otomobilin lüzumu yoktur. Zaruret olursa […]
Mağara resı̇mlerı̇nı̇ kadın kaya resı̇mlerı̇nı̇ erkek mi yaptı
Kan dökmeye alışmış avcı erkeklerin egemen olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Ürettiğimiz kültür, bilim ve sanat ortada. Çürümüşlüğümüzü kapatmak için Orta Çağ’da bir Rönesans gerçekleştirdik. Ancak […]
Bir türküde buluşan iki şehrin hikayesi
Aras Nehrinin ikiye böldüğü coğrafya. Aynı özelliği taşıyan, iklim şartları aynı olan verimli topraklar…1921 sınır antlaşması imzalandığı zaman,Aras’ın her iki yakasında kalanlarda da derin bir […]
Dr. Refik Saydam diye bir mucize adam ve yerli aşı
Ülkenin en önemli ekonomik ve stratejik değerlerini yerli ve milli olduğunu iddia edenlerin özelleştirdiğini, elden çıkardığını bildiğimizden, Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsünü, aşı ve ilaç fabrikasını […]
Yüz on yıl önce ve yüz on yıl sonra
110 yıl önce devrin hükûmeti, Taksim Meydanı’nı ve Taksim Kışlası’nı satmaktadır. Ancak belediye, maliyenin bu satışlarına karşı yüreklice, aktif ve dik bir tavır takınmaktadır. Örneğin, […]
Katiller kadının emekçi mi burjuva mı olduğuna bakıyor mu
Bir yılda 300 cinayet. 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” mü, yoksa “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” mü olduğu tartışması bu 8 Mart’ta da alttan alta süredursun, […]
Olağanüstü kişilerin hepsi neden melankolik
Aristotoles’in 2500 yıl önce sorduğu bu soru çağlar boyunca uzun uzun tartışılmıştır. Ortaçağ’da cadı veya büyücü oldukları gerekçesiyle yakılan böyle kişiler, aydınlanma çağında deli kabul […]