Nâzım’ın Beslendiği Kaynaklar
Türk şiirini ondan önce ve sonra diye ikiye ayırmak mümkün olduğu gibi, onunla birlikte şiirimizde biçim, tema ve dil anlayışı değişmiş; toplumcu gerçekçi şiirin doğuşuna […]
Cem Bayındır makaleleri
Bir Kadı Burhaneddin, Divanı ve Devleti Vardı
Kadı Burhaneddin bir Türkmen Beyidir. Sivas, Kayseri, Tokat Aksaray ve Kırşehir bölgesine egemen olarak Sivas’ı kendisine başkent yapmış, ticarete, imara önem vermiş, adına para bastırmış […]
Unutulan Bir Yazar, Fahri Erdinç
Ne yazık ki, yazın dünyasında hak ettiği yeri bulamamış ve Nazım Hikmet gibi, yurt özlemiyle yaşamını yitirmiştir. Yaşamının son yıllarında, yazın dünyasından bazı adların engellemeleri […]
Muhafaza Ne Demek?
Bugün ölmüş olan bütün içtimaî kanaatlerimizi hep “muhafaza edelim” diye inkişafına meydan vermeyenler öldürdüler. Yerleri boş kalınca ilk zamanları yabancı gibi gelen âdetler ve müesseseler […]
Maraş Kıyımı ve Tahrik Olma Hakkı
Çoğunluk tahrik olur ama azınlık olmaz, korunanlar tahrik olurlar ama can güvenliği daha az önemsenenlerin tahrik olması düşünülemez. Haktan, barıştan, adaletten, bağlı olduğu inançtan, dinden […]
İlklerin Çevirmeni: Haydar Rifat
Türkçe’ye ilk kez kazandırmaya çalıştığı eserlerin yanı sıra Haydar Rifat’ın sendikalaşmanın, grevin ve işçi sorunlarının çözümü için kurulmuş bir oluşumun avukatlığını yapması da önemlidir […]
ÖLÜM CEZASI ÜZERİNE… Her Adi Olayda Akla Gelen Ceza: İdam
Günümüzde de en kanlı, en kalleş, en alçakça, en sapıkça, en utanmazca suçları gördüğümüz, duyduğumuzda ilk aklımıza gelen “ölüm” ya da bilinen adıyla “idam cezası” […]
Şapka Yasası Neydi, Kim Neden İdam Edildi?
‘Ey ahali! Ankara ihtilal içindedir! Mustafa Kemal Paşa üç yerinden yaralı olarak doktorlar elindedir! İsmet Paşa ortadan kaldırılmıştır! Dindar paşalarımız hükümeti ellerine aldılar! Şeriatı kurtarıyorlar! […]
Ölümünün 40’ıncı yılında Enver Gökçe üzerine hatırlatmalar
Toplumun içinden gelen, toplumun gerçekleriyle iç içe olan, insanlığın sorunlarını, acılarını aşması yolunda devrimci bir savaşımı bayrak edindi. Kavganın ve cesaretin simgesi oldu. Acılara göğüs […]
Atatürk ve Müzik Anlayışı
Türküler sürer gider ancak sanatçılar Atatürk’ü çok da sıkmak istemediklerinden müziği sonlandırmak isterler. Atatürk hemen söz alarak: “Neden sustunuz, sürdürelim, hepsi birbirinden güzel; bilmem ilk […]
Ekim Devrimi: Dünyayı Sarsan 10 Gün
John Reed bir gazeteci olarak olup bitenleri anlamak ve okurlarına anlatmak için Rus kentlerinde dolaşırken, kendisini bir anda devrim hareketinin göbeğinde bulmuş, tanıklık etmiş […]
Unutturulmaya Çalışılan Bir Türk İmparatorluğu: Hazarlar
Bilgiler ışığında, çok büyük bir tartışma konusu olmakla ve tarihin yeniden yazılması gerektirecek değin önem içermekle birlikte, Doğu Avrupa’nın ve bugün yaşayan Musevilerin çoğunluğunun bu […]
Kore’de Ödenen Bedel
Demokrat Parti’nin ABD’ye yakınlaşma politikaları uğruna binlerce gencimizi dünyanın öteki ucunda bizimle hiçbir ilgisi olmayan bu savaşta kanlı cephelere sürmesinin acı hikayesidir Kore Savaşı […]
Muhteşem Divriği’den Yükselen Uygarlık: Mengücekler
İşte uygarlık denilen kavram, sıradan bir Anadolu kentine çağının en görkemli ve sanatsal anıtını, bir “kadın sultan” buyruğuyla dikebilme gücüdür. Anadolu Türk uygarlığı baş yapıtını […]
Aragon, Elsa ve Mutlu Aşk…
İkinci Dünya Savaşı’nın ortasında kalmış bir aşkın nasıl mutlu edemeyeceğini, iki aşığın neden mutlu olamayacağını, bir sevgiliye ve bir ülkeye olan aşkın birbirinden ayırt edilmeksizin […]
26 Eylül, Türkçe’nin İlk Kurultayı
Dil devrimi de öteki devrimler gibi bilindik çevrelerce yozlaştırıldı, eski dil yeniden egemen kılınmaya çalışıldı. Dilimizin ulusal doğrultudaki gelişmesi, tutucuların ve 12 Eylül askeri yönetiminin […]
Osmanlı’da Bir Gözlemevi Öyküsü
Şark toplumlarının yazgısından olacak, yine gericilik bilime üstün gelmiş; şeyhülislâm saray çevresinin de desteğini alıp padişahı rasathanenin “günah” olduğu yolunda doldurmaya ve korkutmaya başlamıştı […]
Yılmaz Güney ve Arkadaş Filmi
Emperyalizm insanların bilinçlerini esir alırken bir yığın silahla hücuma geçer. Halkı geleneksel bağlarından koparır. Değer ölçülerini parçalar. Ahlâksızlık ahlâk olur. Namussuzluk namus olur.” (Yılmaz Güney) […]
Bir Zamanlar Öğretmenlerin TÖB-DER’i Vardı
Şubat 1963’te Ankara Tandoğan Meydanında düzenlenen ve 14.600 öğretmenin katıldığı mitingin büyük etkisi olmuş, Milli Eğitim Bakanı Şevket Ratip Hatipoğlu istifa etmiş, öğretmenlerin bazı özlük […]
Keban Barajı
Baraj ile birlikte Anadolu uygarlık tarihine ışık tutacak tarihsel kültürümüz de sular altında kaldı. Kısa sürede Halet Çambel, Muhibbe Darga gibi bilim insanları büyük özverilerle […]
Osmanlının Talibanı Kadızâdeliler
Kadızâdeliler, İstanbul’da ve dışında ne kadar tekke varsa ortadan kaldırmak için, -bunun dinin gereği olduğunu da yayarak- halkı desteğe çağırdı. Amaçları tekkeleri yıktıktan sonra şeyh […]
Türkiye’nin göçmen sorunu
Batı bizi kendi topraklarının kapısını koruyan muhafız gibi görmekten, bu insanları pazarlık konusu yapmaktan vazgeçsin. Onlarca yıldır bu insanların ülkelerini kana boyayan Batı bize insanlık […]
Jaurès’i Anmak
Balkanlar’da Türklere yönelik katliamlarını kınayan Jaurès II. Meşrutiyet döneminde Türk aydınlarınca bir “hürriyet kahramanı” olarak görülmüş ve ölüm haberini alan Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı 2 Ağustos […]
Adnan Yücel’in Huzurunda
Öldük, dünyayı şaşkın bırakıp gittik Yüzlerce incimiz vardı delinmedik Sersemliği yüzünden bilgisizlerin Renk renk düşünceler kaldı söylenmedik […]
Dersim Olaylarından Önce Tunçeli Vardı!
Elaziz Halkevinin çıkardığı Altan dergisinin 22 Nisan 1936 tarihli 15. sayısında yer alan bir yazı ilgimi çekti. Cemil ATAÇ adlı yazarın yazısında “Tunceli” adının Dersim […]
‘Güler Yüzlü Sosyalizm’in Unutulmazı: Mehmet Ali Aybar
Entelektüelliği, centilmen ve beyefendi tavrı, namuslu kişiliği ile taraflı tarafsız herkesin takdirini kazanmış; “güler yüzlü sosyalizm” düşüncesiyle de Türkiye sol hareketinin halka benimsetilmesinde çok etkili […]
Masumiyet Karinesi ve Linç ‘Kültürü’
Aslında ülkemizde cezaların son derece yeterli ve yüksek olduğunu söylemeliyiz. Ama saçma sapan aflar, ceza infaz yasaları, hükmün açıklamasının geri bırakılması, iyi hal indirimleri gibi […]
Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi
Koçu’nun çalışması, İstanbul’la ilgili en büyük ve önemli ansiklopedidir. İstanbul’la uzaktan yakından ilgili her şey, bir biçimde kentle bağlantılandırılmış bir öznellik ve kişisellik içerse de […]
Anıt Kent: İstanbul
İstanbul tarihsel kent yapısı ve dokusuyla; salt taş, tuğla, çelik ve ağaçtan oluşmuş bir karmaşa değildir. Tersine, İstanbul malzemeyi aşan, doğrudan doğruya bir ruh halinin […]
Bu Toprakların Şarabı
‘Eskiden bunun bin mislini mezbelelerinde gizli gizli içerek türlü fesatlıklar yapan sahtekarlar vardı. Ben o sahtekarlardan değilim. Milletimin yükselişi şerefine içiyorum’ ( Atatürk) “Mescidde […]
Zıllullah: Allah’ın gölgesi olarak padişah
Bizim coğrafyamızda, padişahlar ve sultanlar kendilerini kutsallaştırarak, kendilerini tanrı ile bir tutarak, yönetimlerini mutlak ve sorgulanmaz kılmak isterler. Egemenliğin kaynağının dinin kutsallığında aranmasının nedeni bu […]
Fatih Sultan Mehmed’in Şarapla Yıkanmış Şiirleri
Şiirlerinde, İstanbul kalelerinin üstünde ve yıldızlı gök altında, Marmara’nın mavi sularına bakıp ağlar, ruhu güzelliklerini, güzel sevgilileri anar, arar; içi duyguyla, istekle, aşkla doludur. Harabatlarda […]
Savulun Demokrasi Geliyor! – Kısa Demokrat Parti Tarihi
Milletsiz bir devlet yoktur olamaz Eğri bakan aradığın bulamaz Hiçbir parti ebediyen kalamaz Şikayet yok, nihayet var bu yolda AV. CEM BAYINDIR Çok Partili […]
Madenci Bir Sadrazam, İbrahim Edhem Paşa
11-12 yaşlarında olan Edhem, Paris’te “Institution Barbet” adlı okula yatılı olarak verilir. Edhem’in yakın sınıf arkadaşı tanınmış bilim insanı “Louis Pasteur”dur. Pasteur’la arasındaki birincilik yarışını […]