İzmir Suikastı: Cumhuriyet İttihatçılık’ı Bitiriyor
Gazi Mustafa Kemal, İsmet Paşa’ya İzmir’e gelerek durumu düzeltmesini, aksi halde kendisinin de mahkeme kararını engellemek suçuyla tutuklanabileceğini bildirir AV. CEM BAYINDIR İzmir […]
Cem Bayındır makaleleri
Tur ve İraç Kardeşliği Olarak Özsoy Operası
‘Türklüğün ezeli hamaset şairini temsil eden ozanın okumağa başladığı bir destanla seyircilerini 40 bin sene evveline irca ederek insaniyetin etrafından kara bulutları yırtan Kâve-Bozkurt inkılâbından […]
Hasan Âli Yücel’in Estetik Üzerine Bir Yazısı
Türkiye’nin aydınlanma tarihinin simgelerinden Hasan Âli Yücel’in Millî Mecmua’nın birinci sayısında yayımlanmış, 1 Kasım 1923 tarihli sanat üzerine dikkat çekici yazısını günümüz Türkçesine aktaran Ahmet […]
Bir Cahit Irgat Vardı
Irgat, sanatçı sorumluluğu içinde, ezilenlerin, sıkıntı içinde olanların, topraksız köylülerin, haksızlığa uğrayan insanların yanındaydı. Dostluğun değerini vurgulayan, savaşa karşı barış sevgisini işleyen Cahit Irgat, duygularını […]
Bir Cumhuriyet Projesi: Fatih Anıtı
Bu anıt, İstanbul’un Fethi’ni belli simgesel değerlerle ve plastik kaliteden ödün vermeden anlatmaktadır. Durağanlıkla hareketlilik karşıtlığından doğan bir gerilim ve enerjiyle doludur. Özellikle Fatih figürü […]
Marshall Planı: Bir Yol Ayrımı Tarihi, 22 Mayıs 1947
1946’da Missouri Zırhlısı’nın İstanbul’a geleceği haberiyle İstanbul bir şenlik yerine dönmüş, ufuklarda, artık ‘Komünizm tehdidi’ karşısında Türkiye’nin yalnız olmayacağı ve tüm dünyaya demokrasi, özgürlük, refah ve güven […]
Gorki’nin Yolu İstanbul’dan Geçti
‘Ben Türkiye’yi ve Türkleri çok severim. Esasen gençliğimde Rusya’daki Kazak ve Kırım Türkleri arasında uzun zaman bulundum. Bu yakın temaslar bende Türklüğe karşı derin sevgiler […]
Osmanlı’da Rabia’ların Evliliği Sorunu
Başta Padişah olmak üzere; hiç kimse, Rabiaların eğitimini, sağlığını, insan olarak, evlenmede seçme ve seçilme hakkını hesaba katmamaktadır. Özellikle de sadece Rabia Sınıfının bâkire kızlarının […]
Moltke’nin Mektuplarında Harput
Moltke çok iyi bir gözlemcidir. İstanbul’da kaldığı zaman içinde Osmanlı İmparatorluğunun siyasal ve ordunun durumu üzerine mektuplar yazmış ve konuları kendince ve yansız bir biçimde […]
‘Artık bu millet yaşayamaz’dan Ulusal Egemenlik’e
‘Egemenlik kayıtsız koşulsuz milletindir’ sözü Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın ve Anadolu devriminin en temel ilkesi sayılır. Bir gün gelir de, Doğu toplumları aydınlanacak olursa, o aydınlanmayı […]
Yanki Emperyalizminin Büyük Yenilgisi
Küba halkının Castro devrimine ölümüne destek vereceğini hesap edemeyen ABD’nin umduğu hiçbir şey yolunda gitmedi. Saldırı büyük bir yenilgiyle sonuçlandı. Bugün, zaferin kazanıldığı Playa Giron‘da […]
Kimliği, Sanatı ve Ölümü: Mayakovski
37 yıllık yaşamında, olağanüstü yapıtlar üreten, kendinden sonraki tüm ozanları etkileyen şiir, oyun, film, tiyatroda üstün yapıtlar çıkaran, eski sanat anlayışının kökten yıkılması gerektiğini savunan […]
Kolera Salgını, Ramazan Dayağı, Ayetelkürsi tedavisi
Bundan 111 yıl önce Osmanlı kolera salgınından kırılıyordu. Şeyhülislam halkı salgına karşı Ayetelkürsi duasını okumaya çağırıyor, aynı günlere denk gelen Ramazan’da oruç bozdukları için küçük […]
Şeyh Bedreddin Hakkında
“Tüm namazlar ve Tanrı’ya yalvarmalar (dualar) ahlakın düzeltilmesi ve insanın içinin arınması için birer araçtan başka bir şey değildir. Gerçek tapınmanın (ibadetin) hiçbir zamanı ve […]
Çanakkale Kahramanlarından: Cevat Paşa (Çobanlı)
Son sözleriyle, aile bireylerine “aman, ağlaşmayın… Komşuları rahatsız etmeyelim!” diyecek değin nazik; bir o denli de namuslu, onurlu, dürüst, bilgili ve adil oluşuyla, çevresindeki herkesi […]
Anadolu Kıyımın Eşiğinde
12 bin yıllık göl, dibinde hazine aranması için valilik oluru ile boşaltılınca, göl yok oldu, göle sonradan çeşme suyu ile su taşınarak düzeltilmeye çalışması ise […]
Cumhuriyet Devriminin Bir Efsanesi: Dr. Reşit Galip
‘On senelik cumhuriyet hayatında Reşit Galip güçlü bir kimlikti. İnkılabın ruhunu kavramış cumhuriyetin en sadık ve mert kahramanlarından biri idi. Onun bir yerde varlığı herkesin […]
Türk Aydınlanması’nın Anıt Adı: Hasan Âli Yücel
Hasan Âli Yücel’e yöneltilen suçlamaların tamamı, Atatürk’e gösterilemeyen, karşı devrim tepkileridir. O bunu göğüslemiş, “ben bunu yapmadım, bana böyle emir verdiler” dememiştir, yaptığı işin bilincinde […]
Kendine Demokratların Demokrasi Anlayışı: Kaba Güç
İktidar partisinin (AP) iki vekili Kemal Bağcıoğlu ve Mehmet Ateşoğlu, basın locasının önünden geçerek TİP’lilere saldırıyı başlatmış, Hamit Fendoğlu, Kasım Önadım, Ata Bodur, Şadi Pehlivanlı, […]
Besleme Gazetecilik, Sansür ve II. Abdülhamid Dönemi
Her şeyden önce, dünya değer Padişah Hazretlerinin sağlığı, ürünün durumu, memlekette ticaret ve sanayinin ilerlemesi üzerine havadis verilecektir. Padişah’ın sağlığının iyi olduğu yazılabilir, ancak hastalığından […]
Varlığı Anayasada Unutturulmuş Bir İlke: Laiklik
Bugün, Türkiye’de laiklik yalnızca evrak üzerinde uygulanmadan kalmış bir yasa maddesinden başka bir şey değil. Batı’nın da el altından desteğiyle artarak süren bu durum siyasal […]
İlkeli, Dürüst Bir Aydın… Güven Gürkan
Genel başkanlık seçiminde Murat Karayalçın ile yarışmış, gazetelerin, özel televizyonların ve Erdal İnönü’nün de Karayalçın’ı açıkça desteklemelerinin etkisiyle bu genel başkanlık yarışını 559’a karşı 403 […]
Harflere Can Veren Sanatçı: Mümtaz Sevinç
O zamana kadar hayatımda hiç tiyatro izlememiştim. Böylece ilk gittiğim tiyatroda sahnede birdirbir atlayarak tiyatroya başladım. Çocuk gözümle o dünyayı çok sevdim. Onlar da beni […]
Nâzım’ın Beslendiği Kaynaklar
Türk şiirini ondan önce ve sonra diye ikiye ayırmak mümkün olduğu gibi, onunla birlikte şiirimizde biçim, tema ve dil anlayışı değişmiş; toplumcu gerçekçi şiirin doğuşuna […]
Bir Kadı Burhaneddin, Divanı ve Devleti Vardı
Kadı Burhaneddin bir Türkmen Beyidir. Sivas, Kayseri, Tokat Aksaray ve Kırşehir bölgesine egemen olarak Sivas’ı kendisine başkent yapmış, ticarete, imara önem vermiş, adına para bastırmış […]
Unutulan Bir Yazar, Fahri Erdinç
Ne yazık ki, yazın dünyasında hak ettiği yeri bulamamış ve Nazım Hikmet gibi, yurt özlemiyle yaşamını yitirmiştir. Yaşamının son yıllarında, yazın dünyasından bazı adların engellemeleri […]
Muhafaza Ne Demek?
Bugün ölmüş olan bütün içtimaî kanaatlerimizi hep “muhafaza edelim” diye inkişafına meydan vermeyenler öldürdüler. Yerleri boş kalınca ilk zamanları yabancı gibi gelen âdetler ve müesseseler […]
Maraş Kıyımı ve Tahrik Olma Hakkı
Çoğunluk tahrik olur ama azınlık olmaz, korunanlar tahrik olurlar ama can güvenliği daha az önemsenenlerin tahrik olması düşünülemez. Haktan, barıştan, adaletten, bağlı olduğu inançtan, dinden […]
İlklerin Çevirmeni: Haydar Rifat
Türkçe’ye ilk kez kazandırmaya çalıştığı eserlerin yanı sıra Haydar Rifat’ın sendikalaşmanın, grevin ve işçi sorunlarının çözümü için kurulmuş bir oluşumun avukatlığını yapması da önemlidir […]
ÖLÜM CEZASI ÜZERİNE… Her Adi Olayda Akla Gelen Ceza: İdam
Günümüzde de en kanlı, en kalleş, en alçakça, en sapıkça, en utanmazca suçları gördüğümüz, duyduğumuzda ilk aklımıza gelen “ölüm” ya da bilinen adıyla “idam cezası” […]
Şapka Yasası Neydi, Kim Neden İdam Edildi?
‘Ey ahali! Ankara ihtilal içindedir! Mustafa Kemal Paşa üç yerinden yaralı olarak doktorlar elindedir! İsmet Paşa ortadan kaldırılmıştır! Dindar paşalarımız hükümeti ellerine aldılar! Şeriatı kurtarıyorlar! […]
Ölümünün 40’ıncı yılında Enver Gökçe üzerine hatırlatmalar
Toplumun içinden gelen, toplumun gerçekleriyle iç içe olan, insanlığın sorunlarını, acılarını aşması yolunda devrimci bir savaşımı bayrak edindi. Kavganın ve cesaretin simgesi oldu. Acılara göğüs […]
Atatürk ve Müzik Anlayışı
Türküler sürer gider ancak sanatçılar Atatürk’ü çok da sıkmak istemediklerinden müziği sonlandırmak isterler. Atatürk hemen söz alarak: “Neden sustunuz, sürdürelim, hepsi birbirinden güzel; bilmem ilk […]
Ekim Devrimi: Dünyayı Sarsan 10 Gün
John Reed bir gazeteci olarak olup bitenleri anlamak ve okurlarına anlatmak için Rus kentlerinde dolaşırken, kendisini bir anda devrim hareketinin göbeğinde bulmuş, tanıklık etmiş […]