Küçük bir kafiye tartışması, büyük bir yalnızlık
Ağzına içki ve sigara koymayan Fikret, Servet-i Fünun’dan kazandığıyla zar zor geçinebildiği halde, bundan şikayet etmez. Kendisinden önce arkadaşlarının hakkını arar. Kalbi sadece genç yaşta […]
Kültür-Sanat
Fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür
Çocuktur Fikret, katışıksız, saftır. Öfkelenir de, küser de. Namık Kemal damarından gelip Nâzım Hikmet damarına ulanan bütün bu saf, nahif, çocuksu, ütopik ve peygamberane nitelikleriyle […]
Fakrı örten aile sessizliği ve asaletle çekilmiş perdeler
Yahya Kemal’in, üzerine şiir yazmadığı semt neredeyse yok gibidir İstanbul’da. Atik-Valde, Üsküdar, Kandilli, İstinye, Kanlıca, Fenerbahçe, Maltepe, Cihangir, Çamlıca… Bu semtlerden biri de Kocamustafapaşa’dır. Şairin […]
Edebiyatımızın en eski ağıtı
Şiirde adı geçen Alp Er Tunga, İran destanı Şehname’de Afrasyab olarak anılmaktadır. Fuat Köprülü Alp Er Tunga’nın 8. yüzyılda yaşamış iki Tonga Tegin’den birisi olabileceğini […]
Sinema Aforizmaları (Özdeyişleri)
Sinema üzerine düşünmek. Büyülenmek, arınmak, kirlenmek ve kopuş. Gerçeğin en gerçek dışı, gerçek dışılığında en gerçek hali. Zehir ve panzehir. Sinemayı yaratanların bileşimi. Onları nitelemek […]
40 Kuşağı’nın ortak damarı
Rıfat Ilgaz’ın çocuklara yönelişi ve çocuklar için yazmış olmasının temelinde öğretmenliği yatar. Belki de bu onu, kuşaktaşlarından ayıran, belli başlı en özgün yanı. Dahası, kaçak […]
Adnan Yücel’in Huzurunda
Öldük, dünyayı şaşkın bırakıp gittik Yüzlerce incimiz vardı delinmedik Sersemliği yüzünden bilgisizlerin Renk renk düşünceler kaldı söylenmedik […]
Türkçenin bilgisiz bilgiçleri!..
Dil düşünce bağını iyi kuramamış arkadaşların üstünkörü yaklaşımları Türkçemiz için bir tehlike değil mi sizce? Bu arkadaşların yazarlığa soyunduğunda sözcüklerin anlam derinliğine, çağrışımlarına, seslerine ilişkin […]
Kendisi olmaya çıkmalı insan yolculukların en zoruna
Böyle bir yolculuk insanda, öğrenme ve öğretme cesareti gerektirir kuşkusuz. Öğrenme olmadan öğretme olmayacağını bilmek koşuldur… İnsan olma edimi doğuştan kazanılan bir edim olmadığı için, […]
Tebeşir kokulu sınıflardan, hapishanelere, sürgünlerden sanatoryumlara
Şiirinde ne söylev, ne de öğreticilik edası var Rıfat Ilgaz’ın. Toplumsalın içindeki bireyi alıp çıkarır ve koyar gözlerimizin önüne. Konu edindiği kişi ve olayların hem […]
İnsanla yengecin dalgalarda sınanan direnci
Denizi, denizciyi en güzel anlatan, Nâzım’ın kendi sesini erken bulduğu şiirlerden biridir Bahri Hazer. Bu ünlü şiir Nâzım’ın 1928’de Bakü’de yayımlanan Güneşi İçenlerin Türküsü kitabında […]
Bir resmin evrenine bakış deneyimi: yaşayan beyaz ile yaşayan kara
Her deneyim bizi bir diğeriyle karşılaştırma deneyimidir. Bu deneyim de, bir resmin evrenine bakışın deneyimidir. Bir resmin evrenine bakmak, öncelikle evrenin resmine bakabilmeyi gerektirir. İşte […]
‘Kıyamet çoktan koptu haberiniz yok siz hâlâ güneşin her sabah doğuşuna güvenin’
2 Temmuz 1993’teki Sivas Katliamında yitirdiğimiz Metin Altıok, Türk şiirinin son dönemdeki en özgün şairlerinden biriydi. Katliamda kaybettiğimiz tüm aydınları ve onu deniz feneri adlı […]
Alay konusu heykeller alaylıların değil eğitimlilerin işi
Sosyal medyada örneklerini izleyerek dehşete düştüğümüz “ucube” heykeller, küreselleşmenin son kırk yıldır dönüştürmekte olduğu sanat eğitiminin doğal ürünleridir. Keşke naif alaylıların olsalardı! KÖKSAL ÇİFTÇİ Her […]
“Kayalık”ta Vedat Günyol ile bir anı
1984 ya da 85 olmalıydı. Kendisini aradım. Maltepe’de, başlarında Yusuf Erdem adına bir değerli emekli öğretmen ve yazarın olduğu bir grup Maltepeli gençlerin dergi çıkardıklarını […]
Sovyet Rejisörü İbrahimov’un Aziz Nesin ve Türkan Şoray anıları
Onlar ağladığında altınlar pırlantalar gözümün önünde parlıyordu. Bu ağlayan insanların her şeyi vardı bir şeyden başka. O da vatandı!.. Ayrıldık. Yolda Türkiyeli meslektaşım dedi ki: […]
‘En yakın dostum, büyük Nâzım Hikmet’
Sovyet sinema ustası Ejder İbrahimov’la olan bu röportajın önemi, Nâzım Hikmet’in Sovyet bürokratlarına kafa tutuşuna tanıklığından gelir ki, o zamanlar Sovyet bürokrasisine kafa tutmayı göze […]
Fatih Sultan Mehmed’in Şarapla Yıkanmış Şiirleri
Şiirlerinde, İstanbul kalelerinin üstünde ve yıldızlı gök altında, Marmara’nın mavi sularına bakıp ağlar, ruhu güzelliklerini, güzel sevgilileri anar, arar; içi duyguyla, istekle, aşkla doludur. Harabatlarda […]
İmge şairin efsunudur
İmge şaire ait bir tercih değil, şiire ait bir zorunluluktur. Her imgenin bir karşılığı, anlamın yansıtılmasını etkili kılan bir işlevi vardır. İmge şiirsel bir haslettir. […]
Lafargue’ın tanıştırdığı Vedat Günyol ile bir anı
‘Böyle gelmiş, böyle gider’ diyenlerden nefret ediyorum, dediğine çok kere tanık oldumVedat Günyol’un. Vedat Hoca, Hayata ve insana dair her olumsuz durumda kendisinin de sorumluluğunu […]
O çağların yiğit kadınları bugün de Anadolu’da iş başa düşünce ortaya çıkıyor
Amazonların iyi ok çekebilmek için sağ memelerini kestirdikleri söylencesine pek katılmaz Halikarnas Balıkçısı… Amazon’un A’sı şiddet, güç anlamındadır. Mazon da ‘meme’ demektir. Bu nedenle sözcük […]
Aydınlanma olarak bilim ve sanat
Bilim ve sanat, dünyayı/evreni yaratıcı yönden kavramanın biçimleridirler. Adı geçen her ayrımda ortak bir öze ve kökene sahiptirler. Estetik olanın, güzel olanın dışında başka bir […]
Suyu taşırmayan gül yaprağına her zaman yer vardır
Kapıyı açan Budist, tapınakta kalmak isteyen yabancıya ağzına kadar suyla dolu bir kap uzattı. Bu “Yeni bir aracıyı kabul edemeyecek kadar doluyuz” demekti. Yabancı, tapınağın […]
Zülfü yâre dokunarak…Vedat Günyol’un 24 yıl süren çabası
Eskiden kitap bastırmak deveye hendek atlatmaktan zordu. Ekonomik zorlukları bir yana işin ucunda dört duvar arasına tıkılmak da vardı. O günlerden bugünlere yaşanan nitelik kaybı […]
Matrakçı Nasuh’un rengarenk dünyası
Aynı zamanda iyi bir savaşçı olan Nasuh, Mısır’da silah ve mızrak atma yarışlarında birinci olmuş, hiç kimse onu yenememiştir. Matrak denilen oyundan sonra Kanuni Sultan […]
Orta Dünya için yapılan büyük savaşın 11 Oscarlı filmi
ABD’de Marquette Üniversitesi’nin geçenlerde düzenlediği geniş çaplı ankete verilen cevaplar arasında öne çıkan kavram “umut” olmuş. Araştırmanın yöneticisi “Tolkien’in okuyucusuna umut aşılayabilme yeteneği, özellikle pandeminin […]
Keder, kediler kuyruklarını dikip mutlu mutlu sürtündüklerinde dağılır gider
Elbet, Tekir ve Başkan gelir. Bir güneşim var o doğar; biraz denizim var, o mavileşir. Gizli bir hazinem var o gün yüzü görüverir. Sözcükler, aşk […]
Hafız’ın bahçesindeki gül
Hafız’ın şiirlerini okuyan herkes, onda kendinden birşeyler bulabilmektedir. Bu nedenle dünyanın pek çok ülkesinde tanınır ve sevilir. İnsanlığın ortak diline ve vicdanına hitap etmesi, sufiliği […]
Yusuf ile Balaban Destanı’nın akıbetini araştırmayı sürdüreceğiz
Haziran ayında köyüne gidip yirmi bir yıldır bende bulunan ayakkabıları ile diğer emanetleri Enver Gökçe Dostları Grubu olarak yaptırdığımız büstüyle birlikte köyündeki Enver Gökçe Müzesi’ne […]
Kasabaya kazandırdığı mandalina ağaçlarının hatırına Balıkçı’ya hoş bir selam
Teknenin Ölümü, deniz gerçeğini birlikte yaşadığımız, yaşlandığımız nesnelerle birlikte duyurur bize. Denizde aşkı, aşkta denizi bulan bir şiirdir bu. Samim Kocagöz’ün öyküsü ise yaşamın acımasız […]
Yazdığı her dizede halkın acılarını dile getirdi
Nasıl düşündüyse öyle yaşadı Enver Gökçe. Nasıl yaşadıysa da öyle düşündü ve yazdı… Enver Gökçe’nin şair kimliği siyasal kişiliğini, siyasal kişiliği şair kimliğini geliştiren iki […]
“Hiç kimsenin tarafında değilim çünkü kimse benim tarafımda değil”
İki Hobbit’in Orta Dünya’daki savaşta kimin tarafında olduğu sorusuna Entlerin lideri Ağaçsakal’ın bu cevabı düşündürücüdür… Tolkien okurken bazen keşke gerçek dünyada da ağaçları ve ormanları […]
İzmir Körfezi’nde tanık gezen yıldızlar
Yıldızlı bir gece ay ışığıyla yıkanan körfeze bakarken bir yandan şarap içer, bir yandan bir iç hesaplaşmaya dalar Giritli Şevki. Üstüne aldığı işin önemini, tehlikelerini […]
Enver Gökçe’yi suçlayanlar neyi örtbas etmek istedi?
Esbab-ı Mucibeli Karar’da ne deniyor? 51 Tevkifatı kimle başladı? Enver Gökçe’yi suçlayan Sevim Belli’nin kendisi ne yapmıştı? 1936 Seperat Kararları TKP’yi nasıl etkiledi? Şükrü Dinsel […]
Türk şiirinin “müseccel komünist” şairi
Gözaltılar, işkenceler, hapisler, prangalar, sürgünler… Şiirlerine övgü dizen dava arkadaşlarının “51 Tevkifatı”nın tek sorumlusuymuş gibi göstermelerine ne demeli? Yine de düşündüğünü söyledi, söylediklerini yaptı, susarak […]