“Mutlu insanların ülkesi”nde mutsuz yaşamak
Değişmeyen tek şey “tek bir yere ait olamama” hissi. Hem yaşadığın ülkeye hem de anavatanına yabancısın aslında. Öyle de algılanıyorsun, yaşadığın ülkede “onlardan olmayan etnik […]
Tarih-Toplum
Osmanlı’da Rabia’ların Evliliği Sorunu
Başta Padişah olmak üzere; hiç kimse, Rabiaların eğitimini, sağlığını, insan olarak, evlenmede seçme ve seçilme hakkını hesaba katmamaktadır. Özellikle de sadece Rabia Sınıfının bâkire kızlarının […]
Alevi vatandaşlarına resmî statü tanıyan ilk ülke neden Avusturya
Geçmişte de bugün de sürdürülen tartışmalarda ziyadesiyle bilgi eksikliği, bilgi yanlışı, süpekülasyon, bilinçli çarpıtmalar söz konusu. Bu konuları uzun yıllar araştırmış, iki ayrı kitapta yeterli […]
39 Yıl Sonra Ortaya Çıkan Kayıp (Sosyalist) ve Hayalet Kıvılcımlı Kitapları
Kıvılcımlı’ya ait olduğu söylenen kimi kitaplar Kıvılcımlı’nın değil mi? Ortada sarsıcı iddialar var. Bütün bunlar kadar ilginç olan ise, Kıvılcımlı takipçisi örgüt ve partilerin bu […]
Moltke’nin Mektuplarında Harput
Moltke çok iyi bir gözlemcidir. İstanbul’da kaldığı zaman içinde Osmanlı İmparatorluğunun siyasal ve ordunun durumu üzerine mektuplar yazmış ve konuları kendince ve yansız bir biçimde […]
Önce insan sonra kraliçe…
Margrethe, 1972’de henüz 32 yaşında, babasının ölümünün ardından Danimarka kraliçesi oldu. Arkeoloji, felsefe ve siyasal bilimler eğitimi alan Margrethe, kraliyet devletinin modernleşmesinde babasının başlattığı anlayışı […]
Hadi Godolak Festivali yapalım
Mısır hiyerogliflerindeki “T” harfi hem piramitleri hem de “ekmek yapımını” temsil etmektedir. Günümüzden 12 bin yıl öncesine tarihlenen Göbeklitepe tarihin algılanışını ve bilinen akışını değiştiriyorsa, […]
Bir işçi ailesinin kızıydı, Danimarka’nın ilk kadın mobilya ustası oldu
Sophy A. Christensen işçi bir ailenin kızı ve kadın olduğu için eğitim almayı hayal bile edemezdi. Yine de Danimarka’nın ilk kadın mobilya ustası oldu. Kraliyet […]
Hain mi kahraman mı?
Leonora Christina en az kocası Corfitz Ulfeldt kadar zeki ve eğitimli idi. İngilizce, Almanca ve Fransızca dışında İtalyanca, İspanyolca ve Latince biliyordu. Analiz yeteneği, zekası, […]
Kolera Salgını, Ramazan Dayağı, Ayetelkürsi tedavisi
Bundan 111 yıl önce Osmanlı kolera salgınından kırılıyordu. Şeyhülislam halkı salgına karşı Ayetelkürsi duasını okumaya çağırıyor, aynı günlere denk gelen Ramazan’da oruç bozdukları için küçük […]
Şeyh Bedreddin Hakkında
“Tüm namazlar ve Tanrı’ya yalvarmalar (dualar) ahlakın düzeltilmesi ve insanın içinin arınması için birer araçtan başka bir şey değildir. Gerçek tapınmanın (ibadetin) hiçbir zamanı ve […]
Çanakkale Kahramanlarından: Cevat Paşa (Çobanlı)
Son sözleriyle, aile bireylerine “aman, ağlaşmayın… Komşuları rahatsız etmeyelim!” diyecek değin nazik; bir o denli de namuslu, onurlu, dürüst, bilgili ve adil oluşuyla, çevresindeki herkesi […]
Fakir Baykurt’la nasıl tanıştım
Bir ara döndüm ki, ne göreyim! Şoförün arkasındaki koltukta oturan orta yaşlı bir adam kalkmış, yerine eşimi oturtmuyor mu! Onun ünlü yazarımız Fakir Baykurt olacağı […]
BİR TÜRKDANIŞ’IN ANILARI… Herford’da sahipsiz on iki bin memleketlimle karşılaştım
Terk edilmiş gibiydiler, çaresizdiler. Ne çalıştıkları ülke ne de uzaklarda kalan memleketleri sahip çıkıyordu bu insanlara… İşim ağırdı. Oturma izni, çalışma izni, işyeri, konut sorunları, […]
Cumhuriyet Devriminin Bir Efsanesi: Dr. Reşit Galip
‘On senelik cumhuriyet hayatında Reşit Galip güçlü bir kimlikti. İnkılabın ruhunu kavramış cumhuriyetin en sadık ve mert kahramanlarından biri idi. Onun bir yerde varlığı herkesin […]
Danimarka’nın eğitim neferi
Danimarka’da yaşa göre eğitim ve eğitimde müfredatın temelini o attı. Danimarka’da kadınların bilgi sahibi olması ve güçlenmesi büyük ölçüde onun çabalarının sonucudur. Kızlar için kurulan […]
Ardahan eski Dev-Yol lideri Yücel Çiftçi’ye açık mektup… kim daha komünist; Mustafa Kemal mi, biz mi?
Geçmişin sosyalist örgüt liderleri snobluk yapmayıp Mustafa Kemal’in getirdiği komünizme sahip çıksalardı eğer, inan ki bugün ne Deniz için, ne Mahir için, ne Ulaş için, […]
Türk Aydınlanması’nın Anıt Adı: Hasan Âli Yücel
Hasan Âli Yücel’e yöneltilen suçlamaların tamamı, Atatürk’e gösterilemeyen, karşı devrim tepkileridir. O bunu göğüslemiş, “ben bunu yapmadım, bana böyle emir verdiler” dememiştir, yaptığı işin bilincinde […]
Platon’un faşist ideolojilere ilham veren devlet anlayışı
Bu paradigma, Batı felsefesinin en esaslı saplantılarından biridir; Hitler’in ırkçı fikirlerinin Alman halkınca neden fazla yadırganmadığına da açıklık getirmektedir. Hitler’e kadar, iki bin küsur yıl […]
Kendine Demokratların Demokrasi Anlayışı: Kaba Güç
İktidar partisinin (AP) iki vekili Kemal Bağcıoğlu ve Mehmet Ateşoğlu, basın locasının önünden geçerek TİP’lilere saldırıyı başlatmış, Hamit Fendoğlu, Kasım Önadım, Ata Bodur, Şadi Pehlivanlı, […]
Besleme Gazetecilik, Sansür ve II. Abdülhamid Dönemi
Her şeyden önce, dünya değer Padişah Hazretlerinin sağlığı, ürünün durumu, memlekette ticaret ve sanayinin ilerlemesi üzerine havadis verilecektir. Padişah’ın sağlığının iyi olduğu yazılabilir, ancak hastalığından […]
Kapitalizm koşullarında paralel işçi meclisi
Kapitalizm koşullarında, işçiler başta olmak üzere çalışanlar için paralel bir meclis kurulabilir, yaşatılabilir ve işlevsel kılınabilir mi? Bu sorunun cevabını “Avusturya’ya özgü” bir kurum üzerinden […]
Gökbiliminin ilham perisi
Daha on dört yaşındayken astronomik gözlemler yapmış, ayın tutulacağı gün ve saati hesaplamış, evinde bitkilerden damıtma yoluyla ilaç yapmış bir kadın… Kimyasal deneylerinin formülleri uzun […]
İlkeli, Dürüst Bir Aydın… Güven Gürkan
Genel başkanlık seçiminde Murat Karayalçın ile yarışmış, gazetelerin, özel televizyonların ve Erdal İnönü’nün de Karayalçın’ı açıkça desteklemelerinin etkisiyle bu genel başkanlık yarışını 559’a karşı 403 […]
Lider Viking kadınları… ”Kuzey’in Semiramis’i”
Kraliçe 1. Margrete kadınları koruma altına alan özel bir yasayı hayata geçirdi. Tecavüz ya da uygunsuz hareketler kadına karşı işlenen suçlar kapsamına alındı. Yasa, bir […]
Bir Kadı Burhaneddin, Divanı ve Devleti Vardı
Kadı Burhaneddin bir Türkmen Beyidir. Sivas, Kayseri, Tokat Aksaray ve Kırşehir bölgesine egemen olarak Sivas’ı kendisine başkent yapmış, ticarete, imara önem vermiş, adına para bastırmış […]
Unutulan Bir Yazar, Fahri Erdinç
Ne yazık ki, yazın dünyasında hak ettiği yeri bulamamış ve Nazım Hikmet gibi, yurt özlemiyle yaşamını yitirmiştir. Yaşamının son yıllarında, yazın dünyasından bazı adların engellemeleri […]
Muhafaza Ne Demek?
Bugün ölmüş olan bütün içtimaî kanaatlerimizi hep “muhafaza edelim” diye inkişafına meydan vermeyenler öldürdüler. Yerleri boş kalınca ilk zamanları yabancı gibi gelen âdetler ve müesseseler […]
Kuzey mitolojisinde kadın elbisesi giyen baş tanrı
Viking kadınlarının da erkekler kadar boşanma ve yeniden evlenme hakları vardı. Boşanma konusunda daha o çağlarda bile detaylı yasalar uygulanıyordu. Erkeklerin başka bir yerde uzun […]
İlklerin Çevirmeni: Haydar Rifat
Türkçe’ye ilk kez kazandırmaya çalıştığı eserlerin yanı sıra Haydar Rifat’ın sendikalaşmanın, grevin ve işçi sorunlarının çözümü için kurulmuş bir oluşumun avukatlığını yapması da önemlidir […]
Avusturya’da ‘halk okulları’ deneyimi 128 yaşında
Yaklaşık 70 farklı dil öğrenilmekte olan Halk Okulları 128 yılı geride bıraktı. Kişisel gelişim çerçevesinde, tarih atölyelerinde siyaset eğitimi alınıyor. Sağlık alanında jimnastik, spor oyunları, […]
ÖLÜM CEZASI ÜZERİNE… Her Adi Olayda Akla Gelen Ceza: İdam
Günümüzde de en kanlı, en kalleş, en alçakça, en sapıkça, en utanmazca suçları gördüğümüz, duyduğumuzda ilk aklımıza gelen “ölüm” ya da bilinen adıyla “idam cezası” […]
İttihat ve Terakki bir günde nasıl popüler oldu?
İttihat ve Terakki Cemiyeti, lideri olmayan bir örgüttü ve içinde birçok kanat barındırmaktaydı. Öyle ki çok uyumlu görünseler de Talat, Enver ve Cemal bile her […]
Ekim Devrimi: Dünyayı Sarsan 10 Gün
John Reed bir gazeteci olarak olup bitenleri anlamak ve okurlarına anlatmak için Rus kentlerinde dolaşırken, kendisini bir anda devrim hareketinin göbeğinde bulmuş, tanıklık etmiş […]
Lifij’in Mezarı Ve Nâbi’nin Evi
Büyük Usta Avni Lifij, çok yıllar önce Nabi’nin harap evini yeniden kültürümüze kazandırmak üzere yazmıştı. Şimdi ise, Eyüp Loti mezarlığındaki mezarının bakımsızlığı iç sızlatıyor […]