Moltke’nin Mektuplarında Harput
Moltke çok iyi bir gözlemcidir. İstanbul’da kaldığı zaman içinde Osmanlı İmparatorluğunun siyasal ve ordunun durumu üzerine mektuplar yazmış ve konuları kendince ve yansız bir biçimde […]
Cem Bayındır makaleleri
‘Artık bu millet yaşayamaz’dan Ulusal Egemenlik’e
‘Egemenlik kayıtsız koşulsuz milletindir’ sözü Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın ve Anadolu devriminin en temel ilkesi sayılır. Bir gün gelir de, Doğu toplumları aydınlanacak olursa, o aydınlanmayı […]
Yanki Emperyalizminin Büyük Yenilgisi
Küba halkının Castro devrimine ölümüne destek vereceğini hesap edemeyen ABD’nin umduğu hiçbir şey yolunda gitmedi. Saldırı büyük bir yenilgiyle sonuçlandı. Bugün, zaferin kazanıldığı Playa Giron‘da […]
Kimliği, Sanatı ve Ölümü: Mayakovski
37 yıllık yaşamında, olağanüstü yapıtlar üreten, kendinden sonraki tüm ozanları etkileyen şiir, oyun, film, tiyatroda üstün yapıtlar çıkaran, eski sanat anlayışının kökten yıkılması gerektiğini savunan […]
Kolera Salgını, Ramazan Dayağı, Ayetelkürsi tedavisi
Bundan 111 yıl önce Osmanlı kolera salgınından kırılıyordu. Şeyhülislam halkı salgına karşı Ayetelkürsi duasını okumaya çağırıyor, aynı günlere denk gelen Ramazan’da oruç bozdukları için küçük […]
Şeyh Bedreddin Hakkında
“Tüm namazlar ve Tanrı’ya yalvarmalar (dualar) ahlakın düzeltilmesi ve insanın içinin arınması için birer araçtan başka bir şey değildir. Gerçek tapınmanın (ibadetin) hiçbir zamanı ve […]
Çanakkale Kahramanlarından: Cevat Paşa (Çobanlı)
Son sözleriyle, aile bireylerine “aman, ağlaşmayın… Komşuları rahatsız etmeyelim!” diyecek değin nazik; bir o denli de namuslu, onurlu, dürüst, bilgili ve adil oluşuyla, çevresindeki herkesi […]
Anadolu Kıyımın Eşiğinde
12 bin yıllık göl, dibinde hazine aranması için valilik oluru ile boşaltılınca, göl yok oldu, göle sonradan çeşme suyu ile su taşınarak düzeltilmeye çalışması ise […]
Cumhuriyet Devriminin Bir Efsanesi: Dr. Reşit Galip
‘On senelik cumhuriyet hayatında Reşit Galip güçlü bir kimlikti. İnkılabın ruhunu kavramış cumhuriyetin en sadık ve mert kahramanlarından biri idi. Onun bir yerde varlığı herkesin […]
Türk Aydınlanması’nın Anıt Adı: Hasan Âli Yücel
Hasan Âli Yücel’e yöneltilen suçlamaların tamamı, Atatürk’e gösterilemeyen, karşı devrim tepkileridir. O bunu göğüslemiş, “ben bunu yapmadım, bana böyle emir verdiler” dememiştir, yaptığı işin bilincinde […]
Kendine Demokratların Demokrasi Anlayışı: Kaba Güç
İktidar partisinin (AP) iki vekili Kemal Bağcıoğlu ve Mehmet Ateşoğlu, basın locasının önünden geçerek TİP’lilere saldırıyı başlatmış, Hamit Fendoğlu, Kasım Önadım, Ata Bodur, Şadi Pehlivanlı, […]
Besleme Gazetecilik, Sansür ve II. Abdülhamid Dönemi
Her şeyden önce, dünya değer Padişah Hazretlerinin sağlığı, ürünün durumu, memlekette ticaret ve sanayinin ilerlemesi üzerine havadis verilecektir. Padişah’ın sağlığının iyi olduğu yazılabilir, ancak hastalığından […]
Varlığı Anayasada Unutturulmuş Bir İlke: Laiklik
Bugün, Türkiye’de laiklik yalnızca evrak üzerinde uygulanmadan kalmış bir yasa maddesinden başka bir şey değil. Batı’nın da el altından desteğiyle artarak süren bu durum siyasal […]
İlkeli, Dürüst Bir Aydın… Güven Gürkan
Genel başkanlık seçiminde Murat Karayalçın ile yarışmış, gazetelerin, özel televizyonların ve Erdal İnönü’nün de Karayalçın’ı açıkça desteklemelerinin etkisiyle bu genel başkanlık yarışını 559’a karşı 403 […]
Harflere Can Veren Sanatçı: Mümtaz Sevinç
O zamana kadar hayatımda hiç tiyatro izlememiştim. Böylece ilk gittiğim tiyatroda sahnede birdirbir atlayarak tiyatroya başladım. Çocuk gözümle o dünyayı çok sevdim. Onlar da beni […]
Nâzım’ın Beslendiği Kaynaklar
Türk şiirini ondan önce ve sonra diye ikiye ayırmak mümkün olduğu gibi, onunla birlikte şiirimizde biçim, tema ve dil anlayışı değişmiş; toplumcu gerçekçi şiirin doğuşuna […]
Bir Kadı Burhaneddin, Divanı ve Devleti Vardı
Kadı Burhaneddin bir Türkmen Beyidir. Sivas, Kayseri, Tokat Aksaray ve Kırşehir bölgesine egemen olarak Sivas’ı kendisine başkent yapmış, ticarete, imara önem vermiş, adına para bastırmış […]
Unutulan Bir Yazar, Fahri Erdinç
Ne yazık ki, yazın dünyasında hak ettiği yeri bulamamış ve Nazım Hikmet gibi, yurt özlemiyle yaşamını yitirmiştir. Yaşamının son yıllarında, yazın dünyasından bazı adların engellemeleri […]
Muhafaza Ne Demek?
Bugün ölmüş olan bütün içtimaî kanaatlerimizi hep “muhafaza edelim” diye inkişafına meydan vermeyenler öldürdüler. Yerleri boş kalınca ilk zamanları yabancı gibi gelen âdetler ve müesseseler […]
Maraş Kıyımı ve Tahrik Olma Hakkı
Çoğunluk tahrik olur ama azınlık olmaz, korunanlar tahrik olurlar ama can güvenliği daha az önemsenenlerin tahrik olması düşünülemez. Haktan, barıştan, adaletten, bağlı olduğu inançtan, dinden […]
İlklerin Çevirmeni: Haydar Rifat
Türkçe’ye ilk kez kazandırmaya çalıştığı eserlerin yanı sıra Haydar Rifat’ın sendikalaşmanın, grevin ve işçi sorunlarının çözümü için kurulmuş bir oluşumun avukatlığını yapması da önemlidir […]
ÖLÜM CEZASI ÜZERİNE… Her Adi Olayda Akla Gelen Ceza: İdam
Günümüzde de en kanlı, en kalleş, en alçakça, en sapıkça, en utanmazca suçları gördüğümüz, duyduğumuzda ilk aklımıza gelen “ölüm” ya da bilinen adıyla “idam cezası” […]
Şapka Yasası Neydi, Kim Neden İdam Edildi?
‘Ey ahali! Ankara ihtilal içindedir! Mustafa Kemal Paşa üç yerinden yaralı olarak doktorlar elindedir! İsmet Paşa ortadan kaldırılmıştır! Dindar paşalarımız hükümeti ellerine aldılar! Şeriatı kurtarıyorlar! […]
Ölümünün 40’ıncı yılında Enver Gökçe üzerine hatırlatmalar
Toplumun içinden gelen, toplumun gerçekleriyle iç içe olan, insanlığın sorunlarını, acılarını aşması yolunda devrimci bir savaşımı bayrak edindi. Kavganın ve cesaretin simgesi oldu. Acılara göğüs […]
Atatürk ve Müzik Anlayışı
Türküler sürer gider ancak sanatçılar Atatürk’ü çok da sıkmak istemediklerinden müziği sonlandırmak isterler. Atatürk hemen söz alarak: “Neden sustunuz, sürdürelim, hepsi birbirinden güzel; bilmem ilk […]
Ekim Devrimi: Dünyayı Sarsan 10 Gün
John Reed bir gazeteci olarak olup bitenleri anlamak ve okurlarına anlatmak için Rus kentlerinde dolaşırken, kendisini bir anda devrim hareketinin göbeğinde bulmuş, tanıklık etmiş […]
Unutturulmaya Çalışılan Bir Türk İmparatorluğu: Hazarlar
Bilgiler ışığında, çok büyük bir tartışma konusu olmakla ve tarihin yeniden yazılması gerektirecek değin önem içermekle birlikte, Doğu Avrupa’nın ve bugün yaşayan Musevilerin çoğunluğunun bu […]
Kore’de Ödenen Bedel
Demokrat Parti’nin ABD’ye yakınlaşma politikaları uğruna binlerce gencimizi dünyanın öteki ucunda bizimle hiçbir ilgisi olmayan bu savaşta kanlı cephelere sürmesinin acı hikayesidir Kore Savaşı […]
Muhteşem Divriği’den Yükselen Uygarlık: Mengücekler
İşte uygarlık denilen kavram, sıradan bir Anadolu kentine çağının en görkemli ve sanatsal anıtını, bir “kadın sultan” buyruğuyla dikebilme gücüdür. Anadolu Türk uygarlığı baş yapıtını […]
Aragon, Elsa ve Mutlu Aşk…
İkinci Dünya Savaşı’nın ortasında kalmış bir aşkın nasıl mutlu edemeyeceğini, iki aşığın neden mutlu olamayacağını, bir sevgiliye ve bir ülkeye olan aşkın birbirinden ayırt edilmeksizin […]
26 Eylül, Türkçe’nin İlk Kurultayı
Dil devrimi de öteki devrimler gibi bilindik çevrelerce yozlaştırıldı, eski dil yeniden egemen kılınmaya çalışıldı. Dilimizin ulusal doğrultudaki gelişmesi, tutucuların ve 12 Eylül askeri yönetiminin […]
Osmanlı’da Bir Gözlemevi Öyküsü
Şark toplumlarının yazgısından olacak, yine gericilik bilime üstün gelmiş; şeyhülislâm saray çevresinin de desteğini alıp padişahı rasathanenin “günah” olduğu yolunda doldurmaya ve korkutmaya başlamıştı […]
Yılmaz Güney ve Arkadaş Filmi
Emperyalizm insanların bilinçlerini esir alırken bir yığın silahla hücuma geçer. Halkı geleneksel bağlarından koparır. Değer ölçülerini parçalar. Ahlâksızlık ahlâk olur. Namussuzluk namus olur.” (Yılmaz Güney) […]
Bir Zamanlar Öğretmenlerin TÖB-DER’i Vardı
Şubat 1963’te Ankara Tandoğan Meydanında düzenlenen ve 14.600 öğretmenin katıldığı mitingin büyük etkisi olmuş, Milli Eğitim Bakanı Şevket Ratip Hatipoğlu istifa etmiş, öğretmenlerin bazı özlük […]