DR. ABDULLAH KÖKTÜRK
OYAK üyeleri arasında, çok yüksek fiyata alınan TOTAL tepkisi yaşanırken, hafta başında TESUD ( Türkiye Emekli Subaylar Derneği) OYAK hakkında bir kamuoyu duyurusu yayınladı. Duyuru, “Üyelerimizin ve diğer emekli subayların OYAK üyelerine ve OYAK’a zarar verebilecek hiç bir tartışmaya, faaliyete veya eyleme katılmamasını ve bizim yapacağımız açıklamaları beklemelerini arzu ediyoruz” diye bitiyor. OYAK ile organik hiçbir bağı bulunmayan TESUD’un böyle bir açıklama yapması OYAK, TESUD’a mı devredilecek söylentilerini arttırdığı gibi, derneğin emekli subayları eskisi gibi kontrol edemediği de görülmekte.
Tüm darbeciler gibi 12 Eylül darbesini yapanlar da bunun artık son müdahale olduğunu düşünmüş olabilirler. Cuntanın iktidarı devredeceği siyasi güce çeşitli mekanizmalar ile kontrol altında tutulan bir ordu bırakmak istemiş olması da mümkündür.
TESUD ve TEMAD Emekli Askerleri Kontrol Altında Tutmak İçin Kurulmuş Güdümlü Derneklerdir
12 Eylül iktidarı, muvazzaflar yanında emekli subay ve astsubayları da kontrol altına almayı düşünmüş ve bu maksatla Türkiye Emekli Subaylar Derneği (TESUD) ile Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği (TEMAD)’ı üç yıllık dikta rejimi sonlanmadan 18 Haziran 1983’de bir kanunla kurmuştur. Bu kanun ile kurulan diğer iki dernek ise Türkiye Harp Malülü Gazileri Şehit, Dul ve Yetimleri Derneği ile Türkiye Muharip Gaziler Derneği’dir.
Kanunun 7. Maddesi bu dernekleri kamu yararına dernek saymış ve bu derneklere yardım için Milli Savunma Bakanlığı bütçesine ödenek konulabileceğini belirtmiştir. Kanunun 6. Maddesinde ise bu kanunla kurulan dernekler dışında asker, muharip, askeri okul adlarını veya benzeri isimleri kullanarak dernek kurulamayacağını belirtmiştir. Ancak bu madde 82 anayasasının 33. Maddesinde belirtilen Dernek Kurma Hürriyeti’ne açıkca aykırıdır. Anayasanın bu maddesinde istisna olarak, “Dernek kurma hürriyeti ancak, millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlık ve genel ahlâk ile başkalarının hürriyetlerinin korunması sebepleriyle ve kanunla sınırlanabilir” denmiştir. Ayrı subay ve astsubay emekli derneklerinin kurulmasına anayasaca engel bir durum yoktur.
TESUD Başkanları Emekli Generallerden Seçilir
Emekli generaller emekli subaylar içinde küçük bir azınlık olmasına rağmen, kuruluşundan itibaren TESUD başkanları hep emekli general olagelmiştir. Kuruluşundan itibaren üç emekli tuğgeneral, üç emekli tümgeneral ve bir emekli korgeneral dernek başkanı olarak görev yapmıştır. Seçim sistemindeki çeşitli mekanizmalar ile bu durum sürdürülmekte, hatta şube başkanları bile mümkünse emekli generallerden oluşturulmaktadır.
TESUD internet sitesinde amacını şu şekilde belirlemiştir; “Üyelerin, yasalardan doğan hak ve menfaatlerini gözetmek ve geliştirmek, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak ve zor durumda olanlara yardım etmek, aralarındaki dayanışmayı güçlendirmek ve arttırarak devam ettirmek, askerlik mesleğine ilişkin ortak anılarını yaşatmak, kendilerini ve aile bireylerini değişik konularda eğiterek; bilgi, beceri ve yeteneklerini arttırmak, kariyer kazanmalarına yardımcı olmak”.
TESUD Şirket Haline Gelmiş
TESUD ile kültür gezileri ve konferanslar haricinde bir irtibatı olmayan üyeler son senelerde derneğin akçeli işlere girdiğini görmektedirler. 2008 yılında kurulan TESUD A.Ş. kuruluş amacını, “üyelerimiz ile yakınlarına istihdam sağlamak, mutlu yaşam üniteleri ile yaşlılık dönemlerini huzur ve rahatlık içinde geçirmelerine katkı sağlamak, sosyal yaşantı düzeylerini arttırmak, üniversite, okul ve dershane, kreş tesisi ile sertifika, kurs programlarını en kaliteli ve indirimli olarak kullanıma açmak ve finansal kaynak sağlamak maksadıyla çalışmalarını sürdürmek” olarak belirlemiştir.
TESUD A.Ş.’nin faaaliyet alanları, internet sitesine göre; “Eğitim, Enerji, Gıda, Lojistik Hizmetleri, Otomotiv, Reklam Ve Fuarcılık, Sağlık, Savunma, Tedarik, Turizm, Ulaştırma, İnşaat”dır.
OYAK, TESUD a Devredilebilir mi?
Yukarıda sayılan faaliyet alanları OYAK’ın faaliyet alanları ile birebir benzerlik göstermektedir. Kuruluş amacına uymayan bir şekilde akçeli büyük işlere soyunan TESUD’un ilerde OYAK’ı devralabileceği konuşulmaktadır.
Son aylarda OYAK üyeleri arasında, hükümetin baskısı ile Demirören grubundan, isim hakkının bitmesine 6 ay kalmış TOTAL’in değerinin çok üzerinde bir fiyata (450 milyon dolar) alınmasının ve bu suretle 2019 nemasının düşük açıklanmasının ve OYAK’dan maaş alan üyelerin maaşlarının yarı yarıya düşmesinin infiali yaşanmaktadır.
TESUD Emekli Subaylara OYAK’ı Eleştirmeyin Diyor
OYAK üyeleri arasında bu tepkiler yaşanırken hafta başında TESUD, OYAK hakkında bir kamuoyu duyurusu yayınlamıştır. Duyuruya şu linkten erişilebilir; http://www.tesud.org.tr/kamuoyu/kamuoyu-duyurusu-ordu-yardimlasma-kurumu-hk-743
Duyuru, “Üyelerimizin ve diğer emekli subayların OYAK üyelerine ve OYAK’a zarar verebilecek hiç bir tartışmaya, faaliyete veya eyleme katılmamasını ve bizim yapacağımız açıklamaları beklemelerini arzu ediyoruz” diye bitmektedir. OYAK ile organik hiçbir bağı bulunmayan TESUD’un böyle bir açıklama yapması şüpheleri arttırdığı gibi, derneğin emekli subayları eskisi gibi kontrol edemediği de görülmektedir.
Subay, Astsubay, Uzman Tüm Emekli Askerleri Kucaklayacak Aktif Bir Derneğe İhtiyaç Var
Askerlerin birikimlerinin Demirören’e peşkeş çekilmesinin yarattığı deptem durulacak gibi görülmüyor. Emekli subay ve astsubaylar 24 temmuz Cuma günü OYAK Genel Merkezi’ne dilekçe eylemine hazırlanmaktalar. Emekli askerler sosyal medya üzerinden örgütlenerek farklı şekillerde de tepkilerini göstermekteler. Ancak bu tepkilerin örgütlü bir şekilde gösterilmesi halinde ses getireceğine ve sonuç alabileceklerine de inanıyorlar. Fark ettikleri başka bir şey de, TESUD ve TEMAD gibi derneklerin emekli askerlerin menfeatlerini korumadığı aksine zararına hareket ettikleri. Bu sebeple emekli subay, astsubay ve uzmanları aynı çatı altında toplayacak aktif yeni bir derneğe ihtiyaç olduğunun da farkındalar.