Bir Kelt efsanesine göre Kral Marke, İrlanda kralının güzel kızı Isolde’yle evlenmek ister ve onu getirmesi için şövalye Tristan’ı görevlendirir. Yola çıkmadan önce bir büyücüye hazırlatılan iksir kereviz suyu ile yapılmıştır. İksiri şarap sanan İsolde’yle şövalye içer ve birbirlerine aşık olurlar. Cinsel ateşi tetiklediği söylenen kereviz suyunu tarih boyunca Giacomo Casanova başta olmak üzere pek çok aristokrat kullanmıştır.
AŞÇI FOK
NURDAN ÇAKIR TEZGİN
Komşularda kereviz
Düğün dernek ederiz
Allayıp pullayarak
Size gelin ederiz.
Antik dönem aşçıları kerevizin tohumunu hemen hemen her yemeğe koymuşlar.
Kerevizin tarihçesi M.Ö. 1300’lere kadar gidiyor fakat yeşil yaprak sapı ve köklerinin sofralarda kullanımı günümüzden dört beş yüz yıl önceye ancak dayanıyor. Oysa ki, tıbbi ve afrodizyak olarak kullanımı çok daha öncelere uzanıyor.
Odysseus’un beş yıl bir adada kalmasının nedeni
Eski bir Kelt efsanesine göre Kral Marke, İrlanda kralının güzel kızı Isolde’yle evlenmek ister ve onu getirmesi için şövalye Tristan’ı görevlendirir. Yola çıkmadan önce bir büyücüye hazırlatılan iksir kereviz suyu ile yapılmıştır. İksiri şarap sanan İsolde ve şövalye karşılıklı içtikleri iksirle birbirlerine aşık olurlar. Cinsel ateşi tetiklediği söylenen kereviz suyunu tarih boyunca Giacomo Casanova başta olmak üzere pek çok aristokrat kullanmıştır. İşe yarayıp yaramadığını bilemeyiz! Duyduğumuz Bloody Mary diye bilinen domates suyu, karabiber ve votkayla yapılan buzlu içeceğin kereviz sapı ile karıştırıldığı ve sapın da çerez gibi yendiği!
Kerevizin dünya üzerindeki seyrü sefasına dalacak olursak son yaptığım zeytinyağlı kerevizi anlatmaya sıra gelmeyecek. Önce birkaç ilave daha yapayım izninizle! Homeros’un Odysseia’sında, perisi Calypso yabani kerevizlerle çevrili bir adada, mağarada yaşıyordu; bir teoriye göre, Odysseus’un beş yıl boyunca o adada kalması, perisiyle aşk yaşamasının altındaki etken kereviz suyu iksiri olsa gerek!
Tutankhamun’un mezarındaki çelenkler
Mitolojide kerevizin, Samothrace, Lemnos ve Thebes’te Cabers’ın babası Kadmilos’un kanından filizlendiği söylenir. Klasik dönem Yunanistan’da kereviz yaprakları yeraltı dünyası ve ölüler ile ilişkilendirilmiştir. Mısır Firavunu Tutankhamun’un mezarında yabani kereviz yapraklarından çelenkler bulunmuştur.
Homeros’un İlyada’sında Myrmidonların atları Truva’nın bataklıklarında yetişen yabani kerevizleri yiyerek otlamaktadır. Kerevize dağ maydanozu da dendiğini biliyor muydunuz? Kereviz tohumlarının tuz ve karabiber gibi baharatlarla tuz haline getirilip “kereviz tuzu” çeşnisi olarak dünya mutfaklarında kullanıldığını ve günümüzde pek çok hazır gıdada kereviz özütü bulunduğunu biliyoruz artık. Küçük bir ilave; Yer fıstığının dokunduğu alerjen bünyelere binde bir de olsa kereviz de dokunuyormuş ifade etmiş olayım.
Havuçlu kerevizden bıkmadık mı?
Kendimi bildim bileli kerevizi birkaç şekilde pişirdim. Havuçlu patatesli renksiz pişirip üzerine limon sıkardım. Sonraları portakallı kereviz moda oldu öyle yaptım. Bir de Güney Egeliler gibi pırasalı, nohutlu zeytinyağlısını yaptım. Rendelenmiş ayvalı salatasını da unutmamak gerek!
Etli yemek yapmam pek, lakin tavuklu kerevizi konuklarım için çok pişirdim. Kuşbaşı doğranmış tavuk etiyle kerevizi soğanla kavurup yine beyaz yani salçasız pişirerek, suyundan biraz alarak limon ve yumurta sarısı ile terbiyeleyerek…
Gelelim fotoğraftaki üzümlü kerevize
Bir büyük kereviz (küçük ise iki tane)
İki küçük portakal
İki kaşık kuru üzüm
Bir kaşık kişniş tohumu
Bir iri kuru soğan
Bir limonun suyu
Bir küçük fincan zeytinyağı
Tuz, karabiber.
Hazırlanışı:
Kerevizi önce birer santim eninde yuvarlak doğrayalım sonra kabuklarını soyup limonlu suya koyalım.
Tencerede piyazlık doğradığımız kuru soğanı zeytinyağında yakmadan kavuralım. Üzerine yuvarlak doğradığımız kerevizleri birkaç yeşil yaprağını ve dallarını da koyalım.
Bir portakalın suyu ile ikinci portakalı halka şeklinde dilimleyip kerevizlerin üzerine koyalım. Kuru üzümleri, kişniş tohumlarını, karabiber ve tuzunu da koyup gayet kısık ateşte yarım saat pişirelim.
Portakalın tadı yeterli ama isteyen bir tatlı kaşığı tozşeker koyabilir. Ilık veya soğuk servisi uygundur.
Bahar ve yaz gelmeden kış sebzelerine iyice doyalım diye elimden geleni yapıyorum. Yoksa baharın sebze ve otlarına bir başlarsam tutmayın beni! Daha da pek çok konuda tutmayın beni demek isterim aslında! İşte yine 8 Mart Dünya Kadınlar Günü geldi çattı. Hangi anlamlar yüklersek yükleyelim iyilikler adına hepimize kutlu olsun.
Kadın dayanışması ve daha şefkatli bir dünya için bütün insanlığın sevgiyle kucaklaşması dileğiyle sağlıcakla kalın.