Her sohbette çocuğu ve eşinden söz edenler. Toplu taşıma araçlarında karısının etrafına kollarıyla sınır çeken erkekler. Karşısındakinin şair olduğunu öğrenince aslında benim de çok şiirim var diyenler. Toplu taşıma araçlarında sünnet çocukları gibi bacaklarını açıp oturan erkekler. Müsaade et bir şey söyleyeceğim, deyip karşısındakine bir daha asla söz söyleme fırsatı tanımayanlar…
Çok satan gazetelerin pazar eklerinde bazı müstesna şahıslarla yapılan anketler vardır.
Okuyucunun pazar tatiline hitap eden bu anketlerin aslında amaçlarını aşan bir işlev gördüklerine inananlardanım.
Bu anketler sayesinde biz, söz konusu şahsın dünyasına girme şansına kavuşur ve bir ilgili olarak merakımızı doyururken o şahıs da fanlarına yeni fanlar ekleme fırsatını bulmuş olur.
Ötesinde pazar boşluğumuz dolar. Varsa eğer kederimizi keyifle donatmış oluruz. Yoksa kederimiz, keyfimizi keyifle şenlendiririz.
Bunların yanında daha önemlisi ise o anketlerin sosyoloji için bir kaynak özelliği kazanması, bir kaynak özelliği mülkiyetine sahip olmasıdır.
İşte böylesi anketlerden seçtiğim birini sizlerle paylaşacağım. Bu ankette bir soru aynı camia içinde bulunan on beş kişiye soruluyor. Aynı çevreye ait on beş kişinin aynı soru karşısındaki farklı cevapları hiçbir kısıtlamaya uğratılmadan ortaya konuyor.
Her şahsın cevabı bize onunla ilgili bir yorum olanağı sunmakla birlikte, ayrıca ve daha önemlisi kendimizle mukayese fırsatı da sunuyor.
Gelelim sorumuza:
Hangi kişiler sizin için iticidir?
- Kişi: – Her sohbette çocuğu ve eşinden söz edenler.
- Kişi: -Toplu taşıma araçlarında karısının etrafına kollarıyla sınır çeken erkekler.
- Kişi: -Yemek sonrasında hesap ödeneceği sırada restoranın lavabosunda oyalananlar.
- Kişi: -Marketlerin kasaları önünde kuyruklar varken erzaklarını poşete dolduracak yardımcı bekleyen kadınlar.
- Kişi: -Karşısındakinin şair olduğunu öğrenince aslında benim de çok şiirim var diyenler.
- Kişi: -Yoksul mu bir tekme de sen vuracaksın, dedikten sonra yoksullar için yaptığı mücadelelerin hikâyelerini anlatanlar.
- Kişi: -Gözümün önünde beş parmağı dururken “benim dört parmağım var” diye yemin billah edenler.
- Kişi: -Dilencilerle tartışıp cebelleşenler.
- Kişi: Yırtık pabuçlarıyla başkasının avukatlığına soyunanlar.
- Kişi: -Girdiği lokantada garsona “oğlum donat masayı” diye hitap edenler.
- Kişi: -Toplu taşıma araçlarında sünnet çocukları gibi bacaklarını açıp oturan erkekler.
- Kişi: – Müsaade et bir şey söyleyeceğim, deyip karşısındakine bir daha asla söz söyleme fırsatı tanımayanlar.
- Kişi: -Cenaze alayı içinde iş bağlayacağı kimseyi takipten geri kalmamak için dostlarını görmezden gelenler.
- Kişi: – Emir eri olduğu subayın kızıyla nasıl bir aşk yaşadığını anlatan askerden yeni gelmiş gençler.
- Kişi: – Oturdukları deri taklidi koltuklarında bütün bir devleti yönetiyormuş gibi dimdik duran ve yüzlerinde hiçbir gülümseme refleksine imkân tanımayan memurlar.
Gazetelerin pazar ilavelerinde sıkça rastladığım bu tür anketlerin bana yararı ise kendi itici tutum ve davranışlarım üzerinde düşünmemi sağlamaları oldu. Bir başkasının sizi itici bulmasını bir tarafa bırakın, böyle bir konuda kendi kendinize düşünmek bile insana soğuk terler döktürüyor. Denemenizi öneririm.