Hepsi Başkent Buenos Aires’in dışındaki gecekondularda yaşıyor. Başkent yönetimi atık toplayıcılığını yasaklayıp kendi kontrolüne almak istediğinden toplayıcılara yönelik baskı uyguluyor. MTE ve Konfederasyon CTEP başkent yönetiminin atık toplayıcılara yönelik yasaklamalarına karşı mücadele ediyor.
ÖZGÜR UYANIK
Atık Toplayıcılığı Latin Amerika’da ailece yapılan bir iştir. Çünkü ailece evsiz, işsiz, aşsız kalınmıştır. Çöplerden dönüşüme girecek olanları ayırd etmek ve taşımak grup çalışmasını gerektirir. İlkokul çağına gelmiş çocuklar da gruba dahildir.
“ÇOCUKLARIN ŞAFAĞI”
Peki ya daha küçük olanlar, onlar ne yapar yalnız başlarına?
Buenos Aires’in dış gecekondu mahallelerinden Fiorito’da altı yıldır farklı bir kreş faaliyette. Bu kreş akşam 17’de açılıp gece 24’te kapanıyor. Kâğıt toplayıcılarının çocukları için hayata geçen bu gece kreşine “Çocukların Şafağı” adı konmuş. Bu çocuklar diğerlerinden farklı olarak gece yarısına kadar ailelerini beklemek zorunda.
Fakat Atık Emekçileri Hareketi (Movimiento de Trabajadores Excluidos-MTE) üyesi çöp toplayıcıların çocukları gece yalnız başına beklemek zorunda değil. Kreşte öğretmenleriyle beraber pedagojik aktivite yapıp, atölye çalışmalarına katılıyorlar.
Altı yıl önce 2009 Eylülünde MTE’ye bağlı “Kağıt Toplayıcılarının Şafağı Kooperatifi” üyeleri çocukları akşam bırakmak için bu mekanı oluşturmuşlar. Daha sonra belediyeden gıda ve öğretmen giderleri için de destek almayı başarmışlar. Ayrıca “Che Pibe Vakfı” kreş binasının çocuklar için sağlıklı şekilde inşasına yardımcı olmuş.
İlk zamanlar anne-babalar çocuklarını kreşe bırakmakta çekimserlermiş. Bu nedenle yuva 3-5 yaş grubu çocuklarla başlamış. Şimdi ise gecede en az 200 çocuk kreşe bırakılıyor. Bekleme listesinde de bir o kadar var.
ATIK TOPLAMAK YAŞAM BİÇİMİ
Akşam üzeri beşte yuvaya gelen çocuklar banyolarını yapıyor ve eğitimcilerle oyun oynuyorlar. İlerleyen saatlerde akşam yemekleri yiyen çocuklar değişik atölye çalışmalarına katılıyorlar. Aileleri işten döndüğünde tertemiz ve ihtiyaçları karşılanmış çocukları güven içinde buluyorlar.
Tabii ki yuvanın sisteminin yerine oturması zaman almış. Mekân yetersiz, imkânlar kısıtlıydı. Çocuklar alışık olmadıkları bir yerde geceyi geçirmek istemiyor, hepsi ağlıyorlardı. Çocuklar akşam olduğunu anlamasınlar diye koyu perdelerle pencereleri kapamışlar. Diğer kreşler okul formundayken bu kreş gece çalıştığından aile-ev formunda organize edilmiş. Çoğu zaman çocuklar akşam yemeğinden sonra film izleyip sohbet ediyor ve uyuyorlar.
MTE’ye bağlı atık toplayıcıları 26 rotada her biri 60 emekçiden oluşan gruplar halinde çalışıyorlar. Ailelerin hemen hepsi 2000’de ekonomik krizle önce çöpteki artıklarla beslenmiş sonra da kâğıt toplayıcılığına başlamış. Bu artık onların yaşam biçimi haline gelmiş. Zira atık toplayıcıları yaşadıkları mekânın önemli bölümünü topladıkları malzemelere ayırıyor. Hepsi Başkent Buenos Aires’in dışındaki gecekondularda yaşıyor. Başkent yönetimi atık toplayıcılığını yasaklayıp kendi kontrolüne almak istediğinden toplayıcılara yönelik baskı uyguluyor. MTE ve Konfederasyon CTEP başkent yönetiminin atık toplayıcılara yönelik yasaklamalarına karşı mücadele ediyor.