Altın kaplama tabutla özür diler kapitalizm

Afro Amerikan George Floyd’un bir polis tarafından katledilmesiyle başlayan ve önce Amerika Birleşik Devletleri’ni sonrasında da bütün dünyayı etkileyen kitle hareketleri, bir anda gözlerin Amerika’da yaşanan ırkçılık ve Afro Amerikalılara karşı tutumlara çevrilmesine neden olmuştu.

ALİ TAŞ

İlk olarak ırkçılık protestosu olarak başlayan, ardında sistem ve kapitalizm sorgulamasına dönüşen protestolar şu ana kadar kapitalizm içerisinde çok da istenilen sonuçları elde edecekmiş gibi durmuyor. Bunun iki temel nedeni var. Bu nedenler bizdeki Haziran Ayaklanması ile birebir benzerlikler gösteriyor. Her iki hareketin spontanlığından doğan bu iki neden;

  1. Hareketin somut politik hedeflerinin olmaması,
  2. Hareketin politik kimliğini sahiplenip etkili bir program ve harekete dönüştürecek örgütlenmenin (partinin) olmaması.

İlk çıkış noktası olarak günlük yaşamdan bir enstantaneyi kendisine merkez alan eylemler, süreç içerisinde sistem ya da hükümet karşıtı bir yapıya doğal olarak bürünürler. Haziran ayaklanmasının başlangıcında Gezi’deki ağaçların kesilmemesi talep noktasıyken, ilerleyen süreçte “hükümet istifa” sesleri merkeze oturmuştu. Hükümet neden istifa etmeli? Bu sorunun yanıtını, eyleme geçen her güç odağı kendi penceresinden veriyordu. Ortak bir hedef, talep ve söylem birliği oluşturulamıyordu. Bu hedef, talep ve söylem birliği oluşturamama durumu da doğal olarak hükümete yarıyordu.

Nitekim, bugün de ABD’deki eylemlerde de benzer durumları gözlemliyoruz. Kitlelerin sadece hükümete ya da sisteme olan genel geçer tepkileri ve bu tepkileri örgütleyerek bir hedef birliği yaptıracak partinin olmayışı hükümetin eylemleri sönümlendirmesi için gerekli ortamı sağlıyor.

Basına düşen bir haber ve fotoğraf, özelde ABD’nin, genelde ise kapitalizmin bu tür sorunları ne şekilde çözümleyeceği ve sönümlendireceği konusunda çok açık mesaj verdi. Haberde, George Floyd’un cenazesinin altın kaplama bir tabut içinde taşınacağı söyleniyordu. Fotoğrafta ise bu tabut gösteriliyordu.

Kapitalizm kendince George Floyd’un cenazesi üzerinden Afro Amerikalılardan özür diliyor. Ama özür dilerken de ana karakteristiğinin ne olduğunu mesajını da çok kalın harflerle “altın tabut” üzerinden veriyor. Diyor ki, “George Floyd’un ölümü için özür diliyorum. Özrümün bir göstergesi olarak da benim için en önemli değer olan altın kaplama bir tabut içerisinde cenaze törenini yapıyorum. Şimdi ben benim doğamın kaynağı olan eşitsizliği bir kez daha size ispatladım. Özrümü kabul edin ve evlerinize dönün”

“Altın tabut” allegorisi; siyasal programsız ve partisiz hareketler açısından çok belirleyici bir göstergedir. Şayet program ve örgüt şartını yerine getirmezseniz, kapitalizm size her zaman “altın tabut” vererek özür dileyecektir.